Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
obszarzeAndegaweniiwXI–XIIw.(wtymrównieżsposobujej
składania)napodstawieźródełdokumentowychprzyjrzałsięBru-
noLemesle14.Szczególnieważnedlaprowadzonychtubadańsą
opracowaniadwóchinnychfrancuskichuczonych.HélèneDebax
wswoichdwóchartykułachomówiłarytuałprzysiągfeudalnych
wLangwedocjiiwProwansjiwXI–XIIw.wkontekściestosowa-
negotamprzytejokazjizwyczajuściskaniarąk.Zwróciłateżuwa-
gęnadostrzegalnąodpołowyXIIw.zmianęrytuwodniesieniu
domiejsciprzedmiotów,naktórebyłyskładaneprzysięgi15.Nieja-
koprzezprzypadekpodobnądynamikęprzekształceńwzwyczaju
stosowanymnaobszarzeKataloniiwXI–XIIw.uchwyciłMichel
Zimmerman.Badaczategonieinteresowałbowiemsamsposób
składaniaprzysiąg,alefaktichszerokiegowykorzystywaniawist-
niejącymtamsystemiefeudalnym.Przytejokazjiprzeprowadził
jednakgruntownąanalizęzachowanychstosunkowolicznychźró-
dełnormatywnych,aznichwyłaniasięrównieżinteresującyobraz
zmiandokonywanychwsamymrytuale16.Sposobomzaprzysięgania
układów(zwłaszczapokojowych)wkontekściefrancusko-angiel-
skiejwojnystuletniejpoświęciłswojąuwagęNicolasOffenstadt.
Autorainteresowałytakżeforma,gestyiprzedmioty,naktóre
wposzczególnychprzypadkachprzysięgano17.Nieuwzględniłon
jednakczęściistotnychźródeł.Ponadtoprzeprowadzonaprzeznie-
goanalizatreściniektórychprzekazówpisanych(zwłaszczatych,
14B.Lemesle,Lesermentpromis.Lesermentjudiciaireàpartirdequelques
documentsangevinsdesXIeetXIIesiècles,Crime,HistoireetSociétés6(2002),
nr2,s.5–28.
15H.Debax,Leserrementdesmains.Elémentspouruneanalysedurituel
dessermentsféodauxenLanguedocetenProvence(XIe–XIIesiècles),LeMoyen
Age113(2007),c.1,s.9–23;eadem,Leserrementdesmains:leritueldes
sermentsféodauxenLanguedoc(XIe–XIIesiècles),w:Serment,promesseetengage-
ment:rituelsetmodalitésauMoyenAge,éd.parF.Laurent,Montpellier2008,
s.505–516.
16M.Zimmerman,LesermentvassaliqueenCatalogne:écrituredelafi-
délitéouinventiond’unordrepolitique?,w:Serment,promesseetengagement:
rituelsetmodalitésauMoyenAge,recueilliesparF.Laurent,Montpellier2008,
s.585–622.
17N.Offenstadt,FairelapaixauMoyenAge:discoursetgestesdepaixpen-
dantlaGuerredeCentAns,Paris2007.
