Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Postawaigestskładającychprzysięgę
27
tekścieprzysięgikonkretnąrękę,choćwyszukanieich,zracji
ogromnegorozproszenianielicznychwsumiemateriałówźródło-
wych,wymagadużegowysiłku.
FrancuskabadaczkaH.Debaxprzeprowadziłaszczegółową
analizęrytuałuskładaniaprzysiągfeudalnychwLangwedocji,Pro-
wansjiipółnocnejKataloniiwXI–XIIw.Jakwynikazjejustaleń,
uroczystośćtakaodbywałasięwczterechfazach.Naetapieprzed-
ostatnimseniorściskałdłońwasala10,poczymtenskładałprzy-
sięgękładącrękęnarelikwie,awpóźniejszymczasie(popołowie
XIIw.)–naEwangelie.Mimożewodnośnychźródłachnigdynie
zostałasprecyzowanakonkretnaręka,którejnależałoużyćprzy
wykonywaniutychczynności,H.Debax,szukającanalogiinate-
matznaczeniaprawejrękiwśredniowieczu,starałasięwykazać,
żemogłotuchodzićwyłącznieonią11,choćpewnewątpliwości
wtymwzględziemogłybyrodzićsięzkontekstusamegoprzebiegu
ceremonii.Jeślibowiemseniorściskałprawądłońwasala,tojak
tenostatnimiałbyjednocześnietąsamąrękąskładaćprzysięgęna
relikwiebądźEwangelie?Francuskabadaczkadoszłajednakdo
wniosku,żeobieteczynnościnastępowałyposobie.Najpierwbył
uściskprawychdłonisenioraiwasala,adopieropotemtenostatni
składałprzysięgęwierności,kładąctęsamąprawąrękęnajednej
zwyżejwspomnianychświętości12.
H.Debax,nieznającdobrzeźródeł,wykluczała–por.dalszerozważaniani-
niejszegorozdziału.
10Natymsamymterytoriumwtymsamymczasieistniałrównieżinny
zwyczajpolegającynatym,żewasalswojezłożoneręcewkładałwręceseniora,
któryjeściskał.Trudnoniestetywytłumaczyć,zczegowynikałatadwoistość
rytu.
11H.Debaxzwróciłauwagęnaszerokierozpowszechnienienaobszarze
średniowiecznejFrancjiwprzypadkuzłamaniaprzysięgifeudalnejzwyczajo-
wejkaryobcięciaprawejręki,comiałobyprzemawiaćzajejwykorzystywa-
niemwtrakcieceremonii.Badaczkazastanawiałasięjedynie,czytaksurowa
restrykcjabyłaspowodowanafaktemprzysięganianarelikwie,czyteżściska-
niaprawejrękiseniora–H.Debax,Leserrementdesmains:lerituel,s.511;
eadem,Leserrementdesmains.Eléments,s.16.Natentematpor.również
T.Körner,op.cit.,s.14–15.
12H.Debax,Leserrementdesmains.Eléments,s.14–22;eadem,Leserre-
mentdesmains:lerituel,s.509–516.
