Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII.Zgwałceniewmałżeństwiewprawiewybranychpaństw…
rzymskie,dopuszczałomożliwośćzgwałceniaprostytutekczyinnychko-
bietprowadzącychniemoralnytrybżycia,wtymkonkubin,kobietytakie
zawszemogłybowiemzejśćzezłejdrogi,atymsamympodlegałyochronie
prawnokarnejwzakresieswejczci66.
Cointeresujące,opiniaSirMatthewHale’aukształtowałaangielskąprak-
tykęorzecznicząniemaldokońcaXXw.Podkonieclat80.nadalutrzy-
mywałasiębowiemwprawieangielskimzasada,żemążniemógłbyć
uznanyzawinnegozgwałceniawłasnejmałżonki,choćdopuszczanojuż
wówczaskilkanowychwyjątkówodtejreguły.Mążmógłzatemdopuścić
sięzgwałceniażony,jeśliwczasiezdarzeniamałżonkowiebyliwsepara-
cjialbozapadłonieprawomocneorzeczenieorozwodzielubnieważności
małżeństwa67lubgdywobecmężaorzeczonozakazzbliżaniasiędożony
czyzamieszkiwaniaznią.Winnychprzypadkachwraziewymuszenia
przezmężasiłąobcowaniapłciowegonażoniewgręwchodziłojedynie
ewentualneoskarżeniegoonapaśćczyspowodowanieobrażeńciała68.Takie
odsamegopoczątku,powodowałobowiem,żeściganiezgwałceniamożliwebyłonazasadach
ogólnych(tamże,s.629-630).
66JakpisałW.Blackstone:Tecivillawseemstosupposeaprostituteorcommonharlotincapable
ofanyinjuriesofthiskind:notallowinganypunishmentforviolatingthechastityofherwho
hathindeednochastityatall,oratleasthathnoregardtoit.ButthelawofEnglanddoesnot
judgesohardlyofolenders,astocutolallopportunityofretreatevenfromcommonstrum-
pets,andtotreatthemasnevercapableofamendment.Itthereforeholdsittobefelonytoforce
evenaconcubineorharlot;becausethewomanmayhaveforsakenthatunlawfulcourseoflife.
(W.Blackstone,CommentariesontheLawsofEngland,vol.I,II,Philadelphia1893:http://
oll.libertyfund.org/titles/blackstone-commentaries-on-the-laws-of-england-in-four-books-
-vol-2;dostępdnia2października2015r.).Takżenp.wprawiehiszpańskimkodekskarny
z1822r.wyraźnieprzewidywałmożliwośćpociągnięciasprawcydoodpowiedzialnościkarnej
zazgwałcenieprostytutki,choćkaraulegaławówczasznacznemuzłagodzeniu(art.670tego
kodeksubrzmiałbowiem:Entodosloscasosdedichoscuatroartículossisecometiereeldelito
contramugerpública,conocidacomotal,sereducirálapenaálamitad).
67Chodzitutajotzw.decreenisiofdivorcelubdecreenisiofnullity,specyficznąinstytucjęcom-
monlaw,którapowoduje,żeorzeczeniaorozwodzieczynieważnościmałżeństwanabierają
definitywnejmocyprawnejpoupływiedłuższegoczasu,wktórymmogąwystąpićokoliczno-
ścipowodujące,żedorozwodulubunieważnieniamałżeństwajednakniedojdzie(zob.Ency-
clopaediaBritannica:http://www.britannica.com/EBchecked/topic/155378/decree-nisi,dostęp
dnia2października2015r.).
68Takierozwiązaniejakonielogicznekrytykowanebyłom.in.przezG.Williamsawjegopod-
ręcznikuprawakarnego.Jakpisałtenautor:nchociażmążniemożebyćściganyzazgwał-
cenie,możnaścigaćgozanapaśćpodczastegosamegoczynu.Wtensposóbprawozawiera
wewnętrznąsprzeczność,jeślibowiemzasadadotyczącazgwałceniaopierasięnanieodwo-
łalnościzgodyżonynaobcowaniepłciowe,nielogicznymjesttraktowanietegosamegoczynu
jakonapaści”(G.Williams,TextbookofCriminalLaw,London1978,s.195-196).
52