Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Układsercowo-naczyniowy(krwionośny)zbudowanyjestzsercaisiecinaczyńkrwionośnych.
Naczyniakrwionośnedzielisięnatętnice,żyłyorazwłosowatenaczyniakrwionośne(omówione
wpodrozdz.1.2).
Serceskładasięzczterechjam,tzn.dwóchprzedsionków(prawegoilewego)idwóchkomór
(prawejilewej).Zprawegoprzedsionkakrewprzechodzidoprawejkomory,któranastępnietłoczy
krewdopłuczapomocątętniczwanychpniempłucnym.Wskładpniapłucnegowchodządwie
tętnicepłucne(prawailewa),któredalejrozgałęziająsięnamniejszetętnicedoprowadzające
krewdopęcherzykówpłucnychodpowiednio-prawegoilewegopłuca.Wpęcherzykachpłucnych
dochodziwekrwidowymianygazowej,czylioddaniadwutlenkuwęglaipobraniawzamiantlenu.
Zpłuckrewbogatawtlenzapomocądrobnychżyłek,następniewiększychżyłidalejczterechżył
płucnychwpływadolewegoprzedsionka.
Zlewegoprzedsionkakrewprzechodzidolewejkomoryserca,zktórejjestwyrzucanadoaorty
idalejprzeztętnicerozprowadzanapocałymorganizmie,donarządówitkanekobwodowych.
Wtkankachznajdujesięsiećnajdrobniejszychnaczyńkrwionośnychzwanychwłosowatymilub
kapilarnymi,dziękiktórymkrewbogatawtlenisubstancjeodżywczedocieradokażdejkomórki,
abytamzapewnićjejpodstawowefunkcje.Wwynikuprzemianmetabolicznychwkomórkach
powstają:dwutlenekwęglaiinneproduktyprzemianymaterii,któremusząbyćusuniętezorga-
nizmu.Służądotegonaczyniawłosowate,którezabierająkrewztkanek,anastępnieprzechodzą
wdrobneżyłki,któreuchodządożyłwiększegokalibru.Krewpowracającatymiżyłamiwchodzi
doprawegoprzedsionkasercaidalejdoprawejkomory.Takwięcobiegkrwiwukładziekrążenia
człowiekajestzamknięty.
Odcinekkrążeniarozpoczynającysięprzywyjściupniapłucnegozprawejkomoryserca,prowa-
dzącyprzeznaczyniawłosowatepłuciżyłypłucne,akończącysięwlewymprzedsionkunazywa
siękrążeniempłucnym(małym).Takzwanekrążenieogólne(duże)toczęśćukładukrą-
żeniaobejmująca:aortęwychodzącązlewejkomoryserca,dalejtętnice,corazmniejszetętniczki,
naczyniawłosowateznajdującesięwnarządach,apotemżyłkiiżyłyprowadzącekrewdoprawe-
goprzedsionkaserca.
Podstawowąfunkcjąukładukrwionośnegojesttransportzawartychwekrwigazów-tlenuidwu-
tlenkuwęgla,substancjiodżywczych,zbędnychproduktówprzemianymaterii,atakżehormonów.
Wekrwitransportowanesąrównieżelementyukładulimfatycznego(odpornościowego)(zob.
rozdz.3)iczynnikikrzepnięciakrwi(zob.rozdz.2).Ponadtoukładkrwionośnyuczestniczywutrzy-
maniustałejtemperaturyciałaistałegopHkrwi(7,35-7,45).
10CHORObyUkładUSERCOwO‑NaCZyNiOwEgO
