Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnitaGrzegorzewska
UniwersytetŁódzki
htps://orcid.org/0000-0002-5923-8086
FUNKCJAMANIPULACYJNAPROZODYCZNYCH
OPERTORÓWINTERKCYJNYCH
Mglistyzamysł,intencja,napórlicznychobrazów
rozbijającysięoregularnośćform,
onieprzezwyciężalnyopórkonwencjonalnejprozodii,
tworząrzeczynoweiukładynieprzewidziane.
PaulValéry1
Zjawiskomanipulacjipowszechniepostrzeganejestjakonieetycznedziałanie,
któregogłównymcelemjestvoddziaływanieograniczającelubpozbawiająceinnych
ludzikontrolinadsytuacjąisamokontrolizarazem”2.Jednoznaczniepejoratywny
charakterpojęciaprzenikaztekstówprzynależnychgatunkompotocznymipubli-
cystycznymdodyskursunaukowego.Wskrajnychprzypadkachzachodziwątpli-
wośćcodozasadnościużywaniagojakoterminunaukowego,ponieważvwstrukturę
jegoznaczeniawpisanejestwartościowanie,czyliautomatycznaocenapodważają-
capostulowanąneutralnośćterminu”3.Wopozycjidotakradykalnegopodejścia
pozostająmiędzyinnymipraceJackaZiółkowskiegoiMirosławaKarwata.Badacze
dowodzą,żemanipulacjamożewrównymstopniuprzyczyniaćsiędoosiąganiako-
rzyściprzezmanipulującego,jakiprzezmanipulowanego4,anarzędziamanipula-
cyjnesamewsobievniemająjednoznacznegoobliczaetycznego”5.Wartościowaniu
więcniepowinnypodlegać-neutralneetycznie-technikiitaktykimanipulacyjne,
aintencjeichużycia.Niestetyprzeważającawiększośćprackoncentrujesięniena
opisywaniumechanizmówoddziaływania,anaichkwalifikacjimoralnej6.
1P.Valéry,Myślibezretuszu,tłum.J.Gauk,Białystok1994,s.25.
2M.Karwat,Rewizjaobiegowychpojęćmanipulacji,[w:]Przestrzeniemanipulacjispo-
łecznej,red.D.Doliński,M.Gamian-Wilk,Warszawa2014,s.52.
3I.Kamińska-Szmaj,Propaganda,perswazja,manipulacja-próbauporządkowania
pojęć,[w:]Manipulacjawjęzyku,red.P.Krzyżanowski,P.Nowak,Lublin2004,s.24-25.
4M.Karwat,op.cit.,s.45.
5J.Ziółkowski,Socjotechnicznystatusmanipulacji,[w:]Manipulacjawmediach.Me-
diaomanipulacji,red.T.Gackowski,J.Dziedzic,Warszawa2011,s.24.
6M.Karwat,op.cit.,s.48.
