Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Ujęciehistoryczne
15
umocnieniajegopozycjiiwkonsekwencjiuznaniagozakrólaPolski
20
.Zprzybyciem
AugustadoPolskiteżzwiązanajesthistoriakorupcyjna.KomendantzamkuwKrakowie
zostałprzekupionysumąpięciutysięcytalarówikosztownąbiżuteriąwzamianzawpusz-
czenieWettinadowarowni
21
.
KorupcjatowarzyszyłateżdalszymdziejomPolski.WczasiepracnadKonstytucją
3majaSejmWielkiodmówiłprzyjęciaodmieszczanwarszawskichkwoty400tys.złotych
wzamianzaprzychylnerozpatrzenieichsprawy,uważając,iżjesttoczynoznamionach
korupcyjnych.Praktykiłapownictwarozpowszechnionebyływwysokimstopniunatere-
nachzaborczych,anastępnieprzeniesionedoIIRzeczpospolitej.Korupcjafunkcjonowała
wrealiachPolskimiędzywojennej,anadziejezwiązanezjejukróceniemprzezPiłsudskiego
pozostałyniespełnione
22
.
WokresiePolskiejRzeczpospolitejLudowejbrakbyłopragmatykiustrojowejozasięgu
powszechnym,dotyczącejinteresówindywidualnychiinteresuzbiorowego.Wtymczasie
koncepcjaadministracjisocjalistycznejprzewidywałam.in.bliskośćwładzyispołeczeństwa,
stądteżzaniechanostanowieniaaktówprawaurzędniczego(antykorupcyjnego)obejmują-
cegocałąadministracjępubliczną
23
.ZachowaniakorupcyjnewpowojennejPolscewystę-
powaływwieludziedzinachżyciaspołecznegoigospodarczego.Przestępstwakorupcyjne
byłybardzopowszechnewspołeczeństwiefunkcjonującymwrealiachcentralnejgospo-
darki.Korupcjamiałamiejsceprzyzałatwianiusprawurzędowych.Zkoleiwkręgachnaj-
wyższejwładzypowszechnebyłykumoterstwo
24
inepotyzm
25
.KorupcjawPolscepowojen-
nejmiałacharaktersystemowy,obejmującywszystkiepionydecyzyjne,odkierownikado
dyrektora.NiewydolnysystemgospodarczyPRLspowodowałpowstaniegospodarkinie-
oficjalnej,wramachktórejprosperowałasiećklientelistycznychwymian.Dziękikorupcji
uzyskiwanoawansspołecznyorazumożliwianokarieryzawodoweosobom,którenienada-
wałysiędopełnieniawysokichfunkcjipaństwowych
26
.
PrzykłademkorupcjiwPRLjestsprawaEugeniuszaDostojewskiego-dowódcyWojsk
OchronyPograniczaiprezesaGłównegoUrzęduCeł,któryzostałskazanyw1982roku
20WceluumocnieniakandydaturyAugustarozbitozbrojniestronnikówksięciaContiego,cozmusiłoContiego
doopuszczeniaPolski,A.Hołub,Rola„czynnikówmaterialnych”…,s.176.
21A.Hołub,Rola„czynnikówmaterialnych”...,op.cit.,s.171-176.
22M.Jarosz,Władza,przywileje…,op.cit.,s.200-236.
23S.Płażek,Wymógniekaralnościpublicznej-treśćizakresprzedmiotowyzakazu,propozycjesystemówjego
rzeczywistegopostrzegania,wtymrównieżjegobieżącemonitorowanie,[w:]Korupcjaiantykorupcja,red.J.Kosiński,
K.Krak,Szczytno2011,s.541.
24Kumoterstwo-wzajemnepopieraniesięludzizwiązanychprzynależnościądojakiejśgrupylubpokrewień-
stwem,zwyklewceluosiągnięciapozycjispołecznejlubkorzyścimaterialnych,nieopierającesięnaoceniewartości
tychosób,lecznafakcieznajomości;encyklopedia.pwn.pl/szukaj/kumoterstwo.html.
25Nepotyzm-faworyzowanieczłonkówrodzinyprzyobsadzaniustanowiskiprzydzielaniugodności;ency-
klopedia.pwn.pl/szukaj/nepotyzm.html.
26G.Makowski,KorupcjawPolsce,[w:]MechanizmyprzeciwdziałaniakorupcjiwPolsce.Raportzmonitoringu,
red.G.Makowski,A.Kobylińska,A.Somolon-Lipiński,Warszawa2012,s.23.
