Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zmianakadru
22
izzażenowaniemidużądelikatnościąpróbowałprostowaćnonsensy,któ-
re-jakmusięzdawało,produkowałam.Wynikająztegoconajmniejdwa
wnioski:żeironiajestinstrumentemobosiecznymitenktojejużywa,może
sięłatwoskaleczyć,orazżesytuacjabadańterenowychjestwzasadziesy-
tuacjąkomunikacjijednostronnej,wktórejzadaniembadaczajestsłuchać,
aniewygłaszaćwykłady.Wchwiliobecnejsytuacjajestodwrócona:tekstjest
ponowniekomunikacjąjednostronną,aletojajesteminicjatoremprzekazu.
Zobaczymy,czytymrazemlepiejmisiępowiedzie.
Jeśliwięcchodziooczekiwania,które-jakmisięwydawało,moiroz-
mówcykierowalipodmoimadresem,byłyonedwojakie:związanezdyscyp-
liną,którąreprezentuję,ijejtypowymobrazemorazzwiązanezideologią
przypisywanąosobiewmoimwiekuisytuacjiżyciowej(emigrantkazPol-
ski,żyjącawkrajuzwanymZachodem).
„Organizacjaizarządzanie”postrzeganajest-nietylkowPolsce-jako
dziedzinabadaństosowanych,coprzezwykluczeniezakładarównieżjejnie-
jakoantyintelektualnycharakter.Czasamibranajestzaateoretycznydziałeko-
nomii,czasamizapodrzędniejszyrodzajsocjologii.Koledzyzinnychdziedzin,
którychspotykamnakonferencjachmiędzydyscyplinarnych,usłyszawszy,
jakąjareprezentuję,mówiącdomnie,zaczynająwymawiaćwyraźniejsłowa
pochodzeniaobcegoidefiniowaćtrudniejszepojęcia.Nienaukowcykojarzą
sobienatomiastdziedzinęorganizacjiizarządzaniazdziałalnościągłówniedo-
radczą.Rzeczywiście,wieluzajmowałolubzajmujesiędziałalnościądoradczą,
aleujmująctodosadnie:niezatopobierająpensjęnauniwersytetach.Coraz
częściejpróbujesięograniczaćdziałalnośćdoradcząprofesorówuniwersyte-
tu,ponieważchoćpożytecznaiintratna,zabieraczas,któryzdefinicjinależy
sięichstudentom.Niemniejjednakopiniapublicznajeszczesięniezmieniła
itostwierdzeniedefiniujeniejakorodzajproduktu,któregomożnaoczekiwać
wwynikubadańterenowychorganizacji.Typowyproduktcechujesiętym,że
jestnormatywny,oceniającyizawierawytyczne;czyliinaczej:opierasięna
jakimśzakładanymstaniepożądanym,opisujestanzastanyzperspektywypo-
żądanegoorazformułujewytycznedotyczącetego,jakusunąćodchyleniaido-
prowadzićdostanupożądanego.
Raporttegotypujestrzeczywiścietypowymproduktembadańocha-
rakterzedoradczym,wktórymnorma-stanpożądany-jestnawstępiede-
finiowanaprzezklienta.Badanianaukoweniemająjednakklienta(można
bypatetycznieuznać,żeklientemjestludzkość,aleludzkośćjakotakama
niezbytspójnepreferencje),abadaczmapełnąświadomośćtego,żeto,co
jestpożądaneprzezjednągrupęczystronę,jestunikaneprzezinną.Wkaż-
dejorganizacji,jakzresztązachwilęzobaczymy,znajdująsięgrupyistron-
nictwa,aostatecznykierunekdziałaniajestwypadkowąróżnychinteresów
idziałańpolitycznych.Badaczmożetenprocesuzgadnianiainteresówireali-
zacjidziałańzdużympożytkiemopisać,aleniemanajmniejszegopowodu,
