Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
Wstęp
Zmianawłasnościowastanowi—obokzmianyregulacyjno-instytucjonalnej—za-
sadniczyelementtransformacjigospodarczejwPolsceiinnychkrajachpostsocja-
listycznych.Ćwierćwiekutemu,gdywnaszymkrajuzaczynałsięprocesprze-
kształceńustrojowych,własnośćpaństwowabyławszechobecnawgospodarce.
Sektoruspołecznionywytwarzałok.80%dochodunarodowego,apozarolniczy
sektorprywatnyniespełna10%.Ówczesneprzedsiębiorstwapaństwowenietylko
pełniłyfunkcjegospodarcze,alebyłyteż—zgodniezwzorcamiradzieckimi
—istotnymelementemsocjalistycznegoładuspołecznego.Zarównodlainspirato-
rówikreatorówpolskichprzemian,jakidlawszystkich,którzywtedypragnęliPolski
wolnejizasobnej,byłojasne,żegłębokiezmniejszeniezakresudomenypaństwowej
wgospodarcejestwarunkiemkoniecznymzerwaniazdziedzictwempoprzedniego
ustroju,wejścianaszegokrajudorodzinyrozwiniętychkrajóweuropejskich.
Zmianawłasnościowawewszystkichkrajachpostsocjalistycznychrealizowała
siępoprzezdwazasadnicze,stosunkowoodrębneprocesy—prywatyzacjępod-
miotów(przedsiębiorstw)państwowychorazpowstawanieirozwójnowychprywat-
nychprzedsiębiorstw.Tenpierwszyprocesmiałcharakterkonstruktywistyczny,był
prowadzonyprzezpaństwoisiłamipaństwa.Tendrugiprocesmiałcharakter
spontaniczny,wynikałzprzedsiębiorczościisiłysprawczejmilionówludzi,choć
jegointensywnośćiefektywzasadniczymstopniuzależałyodjakościram
prawno-instytucjonalnychtworzonychprzezpaństwo.
Ostatecznecelezmianywłasnościowejpolskiejgospodarkinigdyniebyły
formułowanewprostprzezpolityków,jedyniepewnesugestienatentematpoja-
wiałysięzrzadkawdokumentachMinisterstwaSkarbuPaństwa.Naszymzdaniem,
wczymniejesteśmyoryginalni,takimcelempowinnobyćosiągnięciestruktury
własnościowejorazładuwłaścicielskiegowkształciepodobnymdobliskichnam
kulturowoimentalniekrajówEuropyZachodniej.Oznaczato,popierwsze,niewielki
