Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Karna,Zmianywzarządzaniupublicznymiinstytucjamikultury
Kraków2008,ISBN978-83-233-2620-5,©byW.J.Karna&WUJ
14
nistracyjnych.Dodatkowodziała40samodzielnychorkiestrsymfonicznych,
60teatrówprywatnychiniezliczonaliczbateatrówniezależnychgrup3.
Systemniemieckiopierasięnazałożeniuwieloprofilowości.Podstawową
strukturąteatrupublicznegojeststrukturatrzytorowa,składającasięzteatrudra-
matycznego,operyizregułybaletulubteatrutańca.Czasamispotykasiętakże
teatrdladzieciimłodzieżylubteatrlalek.Waglomeracjachmiejskich(naprzy-
kładwMonachium)zregułydziałająteatryjednoprofilowe,wtakichmiastach,
jakSchwerin,Magdeburg,występujewielotorowośćskupiającatrzylubcztery
rodzajeteatrów.
Środkipublicznepokrywająokoło70–90%kosztówutrzymaniateatrów.
Wwypadkudużychteatrówoperowychdotacjautrzymujesięnapoziomie70%,
niewielkieteatrymiejskiesązaśdotowanedo90%.Wychodzisięzzałożenia,że
dużeteatryreprezentująwysokipoziomartystyczny,dlategoteżcenybiletów
mogąbyćkształtowanenaodpowiedniowyższympoziomie,niepowodującspad-
kuliczbyosóbuczęszczającychdoteatru.Dziękitemuteatryosiągająwystarcza-
jącedochodywłasne,którepokrywająróżnicęmiędzydotacjąabrakującąkwotą
niezbędnądoichfunkcjonowania.Wsparcieodsponsorówstanowi3–4%łącz-
nychśrodkówprzeznaczanychnakulturę4.
Wteatrachifilharmoniachistniejątrzyformyorganizacyjne:
−regiebetrieb(jednostkabudżetowa),będącaintegralnączęściąadministra-
cjigminnejlublandowej;
−eigenbetrieb(zakładbudżetowy),którydopewnegostopniadziałanieza-
leżnieodadministracjipublicznejiposiadawięcejswobodyniżjednostka
budżetowa;
−formacywilnoprawna,czylispółkazograniczonąodpowiedzialnością,
wktórejudziałowcemjestgminalubland,cooznacza,żeutrzymanejest
finansowaniepubliczne,natomiastzarządzaniejestoddanewręcepry-
watne5.
WFinlandiiinstytucjenarodowemająnatomiaststatusinstytucjiprywatnych,
fundacjilubspółekakcyjnych.Finansowanesąprzezministerstwonapodstawie
rocznychkontraktówświadczeniausługipolegającejnaopiecenadpaństwowymi
dobramikultury.WSzwecjiiweWłoszechinstytucjezyskująstatusprawnyfun-
dacji(rządwyznaczazarządiwspierajefinansowo)lubspółekzograniczonąod-
powiedzialnością(jedynymudziałowcemjestpaństwo–dojegouprawnieńnale-
żywybraniezarządu,określeniestatutuizatwierdzenierocznychraportów)6.
Wkażdejztychformjestmożliwarealizacjawolnościartystycznej(rozumia-
nejjakoswobodywustalaniupolitykirepertuarowej),przyzachowaniuprzez
3Ibidem,s.24.
4D.Ilczuk,W
.Misiąg,Finansowanieiorganizacjakultury...,op.cit.,s.40–41.
5R.Bolwin,Strukturaorganizacyjna...,op.cit.,s.25.
6D.Ilczuk,ConowegowfinansowaniukulturywEuropie?[w:]Społeczneiekonomiczneuwa-
runkowaniarozwojukultury,IIOgólnopolskiKongres„Kultura–Media–Gospodarka”,Wydawnictwo
NCK,Kraków–Warszawa2003,s.37.
