Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Karna,Zmianywzarządzaniupublicznymiinstytucjamikultury
Kraków2008,ISBN978-83-233-2620-5,©byW.J.Karna&WUJ
15
administracjęfunkcjikontrolnych.Wewskazanychprzykładowokrajachuznaje
siępogląd,żeteatrymusząfunkcjonowaćinaczejniżadministracjarządowaczy
samorządowa,cowynikazcharakteruusługświadczonychprzezteatrnarzecz
ludności.Rolaorganuzałożycielskiegosprowadzasiędoprzekazaniapewnej
wysokościdotacjiisprawowaniajedyniefunkcjikontrolnejwzakresieprawi-
dłowegoichwydatkowania.Oznaczato,żeorganzałożycielskiniemaprawa
ingerowaniawsprawywewnętrzneteatru.Istniejąjednakwinstytucjachkultury
szczegółoweuregulowaniawpostacinaprzykładzakładowegoukładuzbioro-
wego,któreokreślająsposóbzarządzanianimi7.
Kolejnymelementemsystemuniemieckiego,obokwieloprofilowości,jest
kontrolazewnętrzna.Sprawujesięjąalboprzezgremianadzorujące,alboprzez
statusprawnyteatru,przewidującyokreśloneformyudziałuzestronysprawują-
cejnadzór.Kontrolifinansowejmożetakżedokonaćniezależnainstytucjaaudy-
tująca.
Ważnączęściąskładowąomawianegosystemusąmechanizmyzapewniające
ciągłośćistabilność.Przejawiająsięonegłówniewuregulowaniachprawnych,
czegoprzykłademmogąbyćumowyzawieranezmenedżeramiteatrównaokres
pięcioletni.Wtensposóbpowstająwarunkirozwojupracyartystycznejzjedno-
czesnymzagwarantowaniemniezależnościartystycznej8.
Trudnasytuacjafinansowawielusamorządówlokalnychwymuszananich
poszukiwaniarozwiązańumożliwiającychmaksymalnąredukcjękosztów.Do
najbardziejkosztochłonnychinstytucji,zarządzanychprzezsamorządy,należą
teatryifilharmonie.Wzwiązkuztympodejmujesiępróbyzmniejszeniakosztów
wdwóchobszarach:strukturyorazwewnętrznychkontraktówpłacowych9.
Debataprowadzonawobszarzestrukturyodbywasięnadwóchpoziomach:
−poszukiwanieoptymalnejstruktury(formyprawnej)teatruifilharmonii,
−poszukiwaniemożliwościpoprawywspółpracymiędzyinstytucjamikul-
tury.
Wodniesieniudoposzukiwaniaoptymalnejstrukturykażdaformaprawnajest
teoretyczniemożliwazpowoduróżnorodnościteatrów.Wpływananiąmiędzy
innymirodzajiliczbasponsorów;organzałożycielski–instytucjapaństwowa,
miejskaczylokalna;sposóbfinansowaniaczyteżwielkość.Wpraktyceoznacza
to,żekażdąinstytucjęnależyanalizowaćindywidualne,bywybraćdlaniejnaj-
lepsząformę.Obecniewiększośćpaństwowych,jakrównieżsamorządowychin-
stytucjikulturyfunkcjonujewformiecywilnoprawnej.Zmianataniedałajednak
odpowiedzinapytanie,cosprawia,żeniektóreinstytucjeodnosząsukcesy,albo
jakzapewnićdalszetrwanieinstytucjikultury.
7R.Bolwin,Strukturaorganizacyjna...,op.cit.,s.26–27.
8Ibidem,s.28.
9U.Kajzer,Aktualnetendencjerozwojoweiproblemyniemieckiegoteatruzperspektywyzwiąz-
kuscenniemieckichregionuwschodniego[w:]IIMiędzynarodowaKonferencja„TeatrywEuropie.
Teatr–otoczeniespołeczne,prawneifinansowe”,OperanaZamku,Szczecin2004,s.15.
