Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.4.Kategoryzacjakompetencji
39
•
kompetencjezawodowe–decydująceoefektywnościrealizacjizadańspecy-
ficznychdladanejrolizawodowej;
•
kompetencjemenedżerskie–decydująceoskutecznościzarządzaniainnymi.
Podziałtenjestinteresujący,natomiastpewienkłopotpojawiasięzracjibraku
jasnychkryteriówkwalifikacjidokażdejzgrup.Niecoinnąklasyfikacjęproponują
F
.D.LeDeistiJ.Winterton,dzieląckompetencjewdwóchwymiarachiwpro-
wadzającunikalnąkategorięmetakompetencji,ofundamentalnymznaczeniudla
rozwojuiwzbogacaniaposiadanychkompetencji.
Tabela1040TypologiakompetencjiwedługF0D0LeDeistaiJ0Wintertona
Kompetencjezawodowe
Kompetencje
koncepcyjne
poznawcze
określającezdolnościpoznawcze,
uczeniasię
Kompetencje
operacyjne
funkcjonalne
ściślezwiązanezzadaniami
wykonywanymiwramachpracy
Kompetencjeosobiste
metakompetencje
zdolnośćpozyskiwaniairozwoju
kompetencjizpozostałychtrzechgrup
społeczne
decydująceosprawnościfunkcjonowania
wśrodowiskuspołecznymmiejscapracy
Źródło:J.Wintertoniinni,TypologyofKnowledge,SkillsandCompetences:ClarificationoftheConceptandPro-
totype,OfficeforOfficialPublicationsoftheEuropeanCommunities,Luxembourg2006,s.60.
Zprzytoczonychpowyżejklasyfikacjiwidać,żemożnamówićodwóch
jakościowoinnychpodstawachichbudowania:zpunktuwidzeniaefektuoraz
zpunktuwidzeniaobszaru,jakiegokompetencjedotyczą.Obaterodzajesąnie-
zależne–wposzczególnychkategoriachmożnawyróżnićzarównokompetencje
progowe,jakikompetencjeróżnicujące.Oilekategoryzacjawzględemefektu
wpływawsposóbzasadniczynaobszarzastosowańdanegozbiorukompetencji
(np.zbiórbędącypodstawąrekrutacjimożedefiniowaćwyłączniekompetencje
progowe),otylekategoryzacjaobszarowamapraktyczneznaczeniewtymsensie,
żezapewniausystematyzowanieporuszaniasięwzbiorzekompetencji,ułatwiając
jegobudowęorazpraktycznewykorzystanie.Mnożeniejednaktakichkategorii
ponadmiaręprowadzidoskomplikowaniazagadnieniazamiastdojegousyste-
matyzowania.Użyteczneiwystarczające,zpunktuwidzeniaoperowaniakompe-
tencjami,jestwyróżnieniekategoriiprzedstawionychponiżej.
1.Kompetencjeprofesjonalne–takie,którewiążąsięściślezespecyfikądanej
profesji;oznaczajązdolnośćposługiwaniasięspecyficznymidlaniejnarzę-
dziami,wiedzączyumiejętnościami.Tekompetencjemogąpodlegaćdalszym
podziałomwewnętrznymnabardziejwyspecjalizowanepodgrupy.
2.Kompetencjebehawioralne–takie,które,choćwymaganeprzezrolęzawo-
dową,sąwwiększymstopniuzarównouniwersalne,jakizwiązanezobszarem
