Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Typczynuzabronionego
Tradycyjniewrozważaniachprawniczychwskazujesię,żeznamiona
ustawowetopojęcia,przyjmując,iżjesttoznakjęzykowyoskonkrety-
zowanymznaczeniu109.Pojęciasązatemjednoznaczne,czegoniemożna
powiedziećowyrazachczysłowach,codoktórychzałożyćmożna,że
stanowiązespolenieznakujęzykowegoiwszystkichjegoznaczeń110.Dla
potrzebczynionychturozważańistotnajestzatemuwaga,żeznamię,
postrzeganejakopojęcie,odczytywanebędzieztekstuprawa.Wuprosz-
czeniumożnawięcwskazać,żekażdeznamiębędziemiećjednoustalone
znaczenie.Znaczenietowyrażasięzaśjakosumacechwszystkichdesy-
gnatówpojęcia111,coprzyprzyjęciuokreślonychzałożeńfilozoficzno-se-
mantycznychzrównaćnależyznkonotacjąnazwy”112.Znamięmazatem
cechylingwistyczneipoddajesięformalnemubadaniujęzykowemu,co
sprzyjalicznympodziałomlogicznymtakujmowanychznamion.
109Zgodniezpoczątkowymizałożeniaminpojęcie”ujmowaćrównieżnależyjakowyodręb-
nionąjęzykowoobrazowąprezentacjętypowegoobiektu,własnościczyczynności,copozwala
podaćugruntowanywdanymśrodowiskuzbiórjegocechkonstytutywnych.
110CelneiporządkującesąuwagiT.Kaczmarka,wktórychwskazujeon,żeokreślonepojęcie
możemiećtylkojednoznaczenie,wieleznaczeńmożemiećnatomiastsłowo.Jakstwierdza
autor:nGdydodajemylubodejmujemyjakąścechędoznaczeniaterminu(odtreściterminu
czylipojęcia),zpojęciategopowstajenowepojęcie,gdyżpojęcienieulegapodziałowi”,
T.Kaczmarek,Materialnaistotaprzestępstwa…,s.20;zob.uwagizawartewrozdzialeIIpracy
dotyczącekoncepcjiznaczenia.
111JaksłusznierozważaW.Wolter:nNazwa«przestępstwo»majakoznaksłownypewnezna-
czenie,czyliprzyporządkujemyjejwdanymjęzykusposóbjejrozumieniawzdaniu(…).Wła-
ściwościąszczególnąnazwy,awięctakżenazwy«przestępstwo»jesttreśćnazwy.Winterpre-
tacjiobiektywistycznejrozumiesięprzeztreśćnazwzbiórwszystkichcechprzysługujących
wszystkimdesygnatomdanejnazwy(przyokreślonymjejznaczeniu)”-W.Wolter,Nauka…,
s.10.
112KonotacjęrozumiesiętuwjejklasycznymujęciuzaproponowanymprzezJ.S.Milla(zob.
Systemlogikidedukcyjnejiindukcyjnej,t.1i2,tłum.C.Znamierowski,Warszawa1962)jako
zbiórcechnazwywyznaczającyjejtreść.Odróżnićjąnależyoddenotacji,czylizakresudesy-
gnatównazwy.Odnośniedonowocześniejszegopostrzegania(filozoficzno-logicznego)wska-
zanychzagadnień,dlaktórychteżprzyjmujesięnazwyintensjaiekstensja,zob.R.Carnap,
Empiryzm,semantyka,ontologia,tłum.A.Koterski,Warszawa2005;K.Płeszka,Paradygmat
interpretacyjnywmulticentrycznymsystemieprawa(w:)P.Kardas,T.Sroka,W.Wróbel(red.),
Państwoprawaiprawokarne.KsięgajubileuszowaProfesoraAndrzejaZolla,t.I,Warszawa
2012,s.654-657.Zkoleijakonazwęnależyrozumiećnwyrazalbopołączeniewyrazoweozna-
czającekogoślubcoś;miano,nazwanie,określenie,termin”-S.Dubisz(red.),Uniwersalny
słownik…,t.2,s.1079.Zauważyćnależy,żenazwydzielisięnaindywidualneigeneralne.
Pierwszeznichnieposiadająkonotacji,przysługująonedesygnatowinazasadziepewnejkon-
wencji.Odwrotniewprzypadkunazwgeneralnych,któremajątreść,copozwalanapodawanie
cechkonstytutywnychichdesygnatów.Wkodeksiekarnymzdecydowanawiększośćnazwto
nazwygeneralne-szerzejowskazanymrozróżnieniuzob.S.Lewandowski,H.Machińska,
A.Malinowski,J.Petzel,Logikadlaprawników,Warszawa2002,s.44.
54
