Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Gacka,ZnaczenieosobywteologiiJozephaRatzingera-BenedyktaXVI,Warszawa2010
ISBN978-83-7072-617-1,©byWydawnictwoUniwersytetuKardynałaStefanaWyszyńskiegowWarszawie2010
23
POJĘCIEOSOBY
OsobajakdefiniowałKarolWojtyłajestwięcsamoistnympod-
miotemistnieniaidziałania,któregoniesposóbprzypisać(samej)na-
turzerozumnej[...].Rozumnośćiwolnośćkonkretyzująsięwosobie,
wniejstająsięwłaściwościamikonkretnegobytu,któryistniejeidziała
napoziomienaturyposiadającejtakiewłaściwości”3.nSamoistny,
osobowypodmiotistnieniaidziałanianiepozwalasiębezresztyspro-
wadzićdotego,cosięmieściwpojęciu«jednostkagatunku»,alema
wsobiecoświęcej,jakąśszczególnąpełnięidoskonałośćbytowania,
dlauwydatnieniaktórejtrzebakoniecznieużyćsłowa«osoba»”4..
Wepistemologiiosobajestkluczemdorzeczywistości(Borden
ParkerBowneojciecpersonalizmuamerykańskiego),czylisposo-
bem,metodąpoznawaniairozumieniarzeczywistości.KarolWojtyła
rozróżniałmetodękosmologiczną(człowiekniejestzwierzęciem,po-
nieważmarozum)imetodępersonalistyczną(człowiekjestosobą,
kimśnieredukowalnym).
Wetyceosobajestsprawcączynówidlategopoprzezczynymoże-
mypoznaćosobę,czynyoknemosoby.WedługKarolaWojtyłynaj-
większeprzykazaniemiłościstanowinormępersonalistyczną:będziesz
kochałBogaponadwszystko,abliźniegoswegojaksiebiesamego.
ZdaniemJosephaRatzingeradojrzałepojęcieosobystanowidoro-
bekfilozofiiiteologiichrześcijańskiej,gdyżrozwinęłosięnwramach
dyskusjipomiędzyludzkąmyśląadanymiwiarychrześcijańskiej”5,.
czylipomiędzygreckimnous(rozumoparcienaturalne)ajudeo-
chrześcijańskąemuna(wiaraoparcienadnaturalne),którestanowią
dwaoparciadlaosobyludzkiej(fidesetratio).
Wteologiipojęcieosobywykrystalizowałosięprzedewszystkim
wramachsporówtrynitologicznychichrystologicznych.Wydajesię,
zdaniemRatzingera,żemożnapoczynićdwarodzajekonkluzji.Naj-
pierwdojrzałepojęcieosobyrozwinęłosięzrelacjidoPismaświęte-
go,jakowymógjegointerpretacji.TowynikzwiązkuzBiblią.Wdru-
giejkolejności,wyłoniłosięzideidialogu,toznaczyjakowyjaśnienie
3.K.Wojtyła,Personalizmtomistyczny,nZnak”16(1961),s.666.
4Tenże,Miłośćiodpowiedzialność,TowarzystwoNaukoweKUL,Lublin1960,s.12.
5.J.Ratzinger,Znaczenieosobywteologii,nPersonalizm”8(2005),s.35.