Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
AlexisdeTocquevillebyłnietypowymdziewiętnastowiecznymlibera-
łem.Tenarystokrataazarazemwybitnyteoretykdemokracjibyłzda-
nia,żewdemokratycznymukładziespołecznymnajważniejszedwie
wartości:równośćiwolność.Nieuważałjednak,żeczłowiekdemo-
kratycznytraktujetedwafenomenytaksamo;szanujewolność,ale
namiętniekocharówność.Cieszygospołeczeństwo,któremaoby-
dwietecechy,alejeżelimusiałbywybierać,postawinarówność,kosz-
temwolności.WprzekonaniutymutwierdziłoTocqueville)aosobiste
doświadczenie.Społeczeństwofrancuskiezłożyłowolnośćnaołtarzu
populizmupodczaspierwszychwyborówpowszechnych,raptemtrzy
lataporozpoczęciudemokratycznegoeksperymentu1848roku.Roz-
poznaniepreferencjidemokratówwskazywałonagłównezmartwie-
nieFrancuza:cozrobić,bylibertépozostawałoludziomdrogie?Od-
powiedźbyłanietypowa;Tocquevilleuważał,żeabyczłowiekepoki
demokracjicieszyłsięwolnością,musibyćczłowiekiemwiary.
AutorsłynnejksiążkiOdemokracjiwAmerycedoszedłdotakie-
gowniosku,analizującdemokratycznyporządekwStanachZjedno-
czonych.PorównywałfunkcjęreligiizaAtlantykiemdoroliKościoła
katolickiegoweFrancji,naniekorzyśćswojejojczyzny.WAmeryce,
krajuogłębokichrepublikańskichtradycjach,religiawspieraławol-
nościowenawykiludziaduchownizszacunkiemodnosilisiędode-
mokratycznychinstytucji.NadSekwanąKościółbyłwrogiemobozu
wolnościowego,reakcjoniścicieszylisięzaśniezachwianympopar-
ciemkleru.Nietakpowinnobyć,uważałTocqueville,gdyżodpo-
wiedniousytuowanawzględemspołeczeństwareligiajestważnym
wsparciemdlapolitycznejwolności.Toniepraktycznekorzyścipo-
tencjalnegoprzymierzaKościołazobozemwolnościowymbyłytu
jednaknajważniejsze.Tocqueville)owichodziłoprzedewszystkim