Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Morfologiafunkcjonalna375
Ryci278i
Wciąganieiwysuwaniepolypida
zrodzajuAlcyonidium.
A—polypidwysunięty,B—polypidwcią-
gnięty;1—wieniecczułków,2—zwój,
3—odbyt,4—gonadyżeńskie,5—gona-
dymęskie,6—mięsieńwciągający(retrak-
tor),7—cystid,8—polypid,9—otwórgę-
bowy,10—atrium,11—kołnierzyk(wg
ProuhoiMoorezHenniga,1979,zm.)
byćuCheilostomatazamykanewieczkami.Przez
poryprzechodząmezenchymatycznepasma,który-
mitransportowanyjestmateriałodżywczy,szczegól-
niewgrupach,gdziewystępujepolimorfizmosobni-
ków,gdyżniektóreznichniemajązdolnościpobie-
raniapokarmu.
Polypidjestzreguływciąganyprzezmięśnieretrak-
torydownętrzacystidapoprzezotwór(orificium).Re-
traktoryprzyczepionesądojelitaipodstawyczułków.
Powciągnięciuszyjkowataczęśćpolypidatworzyza-
głębienie(atrium),którespełniafunkcjepochewkidla
czułków.Orificiummożebyćzamykaneprzezzwiera-
cze(Crisia—Cyclostomata),kołnierzyk(Ctenostoma-
ta)lubprzezwieczko(operculum)uCheilostomata.
Wysuwaniepolypidanastępujeogólniewtrojaki
sposób:
—poprzezwytworzenieprzybrzusznejścianie
cystidaspecjalnegoorganu,workawodnego—
askus,któryjestpowiększanyprzezmięśniepo-
przeczne,awlewającasięwodapodnosiciśnienie
wcystydzieipolypidsięwysuwa.Opróżnieniewor-
kawodnegopowodujewciągnięciepolypida.Tentyp
wysuwaniapolypidawystępujeucałkowiciezwap-
niałychAscophorazrzęduCheilostomata(ryc.277);
—poprzezzmniejszeniezawartościjamycelomy.
Wgrupachmającychelastyczneściany(Phylactola-
emata)następujetonaskutekdziałaniamięśni
okrężnychcystida,natomiastprzyścianachczęścio-
wozwapnianych(Gymnolaemata),przezdziałanie
Ryci279i
Cyclostomata=Stenolaemata.
1—dystalnaceloma,2—mięsieńodciągacz(dilator),
Wciąganieiwysuwaniepolypidawgromadzie
mięśniścianybrzusznej(ryc.278);
3—mięsieńwciągacz(retraktor),4—pseudopory,5—
—poprzezprzelaniepłynucelomyzczęści
celomazewnętrzna,6—celomawewnętrzna(metacel),
przedniejdotylnej—Cyclostomatamającesztywne
7—jądra,8—mięsieńzamykacz(sfinkter),9—żołądek,
ścianki(ryc.279).
10—zwójmózgowy(wgróżnychautorów,zm.)
