Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Apicomplexa
33
przypadkachkilkamiesięcy)atakująkrwinkiczerwone—erytrocyty.Wkrwinkach
tworząformypierścieniiprzekształcająsięwschizontywłaściwe.Pobierająone
pokarmzkrwinekigdyosiągną9–10um,wypełniająprawiecałąkrwinkę,która
stajesięwiększaodkrwinkiniezarażonej(ok.12um).Następnieulegają
podziałowinamerozoity:jesttoschizogoniakrwinkowa(endoerytrocytalna).
Wczasiepodziałuschizontówkrwinkipękają,aponieważichrozpadzachodzi
mniejwięcejjednocześnie,towarzyszątemuzazwyczajobjawychorobowewpostaci
wzrostutemperaturyciałaidreszczy.PrzyzarażeniuP.vivaxatakinastępująco
48godzin.
Wokresie3–5dniodrozpoczęciaschizogoniikrwinkowejpewnemerozoity
wnowychkrwinkachtworząmakro-imikrogametocyty(gamogonia).Dalszy
rozwójmożeprzebiegaćtylkoukomara,którypobierajewrazzkrwinkami
człowiekachorego.Wjeliciekomarakażdymakrogametocytprzekształcasię
wjednąmakrogametę,natomiastzkażdegomikrogametocytupowstajekilka
mikrogamet.Pozapłodnieniuruchliwazygota,zwanaookinetą,przechodziprzez
ściankęjelitaiosadzasięnaniejodstronyjamyciała,anastępnieotaczasięgrubą
błonąiprzekształcawoocystę.Pookresiewzrostuoocystastajesięsporocystą,
wjejwnętrzubowiem,drogąwielokrotnychpodziałów,namnażająsięsporozoity.
Sporocystapopewnymczasiepękaisporozoitywędrujądogruczołówślinowych,
skądznowumogątrafićdokrwiczłowieka.InnegatunkizrodzajuPlasmodium
to:P.ovale—zarodziecowalnywywołującymalariętrzeciaczkę,aleonietypowym
przebiegu,P.malariae—zarodziecpasmowypowodującymalarięczwartaczkę
zdreszczamico72godzinyorazP.falciparum—zarodziecsierpowypowodujący
malariępodzwrotnikowązdreszczamico24–48godzinlubteżzgorączką
utrzymującąsięstale,wskutekczegotapostaćmalariijestnajgroźniejsza.
PODGROMADA:PIROPLASMA
Sporowcetemająbardzomałewymiaryciała.Pasożytująnajczęściejwkrwin-
kachczerwonychkręgowców.Ważnedlasłużbweterynaryjnychsąpasożyty
zkilkurodzajów.
Rodzaj:Babesia.Większośćpasożytównależącychdotegorodzajuatakuje
erytrocytyssaków,powodującgroźnechorobyuwieluzwierzątdomowych.
Pasożytyprzenoszonesąprzezróżnegatunkikleszczy.
JednymznajgroźniejszychjestB.bigemina,wywołującaubydłainiektórych
dzikichprzeżuwaczychorobęzwanągorączkąteksaską.Chorobatamoże
dziesiątkowaćstadazwierzątwstrefieklimaturównikowegoipodzwrotnikowego.
WEuropieznanyjestgatunekB.divergens,powodującyubydłachorobęonazwie
krwawymocz.Sporowceprzenoszonesąprzezlicznenatymkontynencie
kleszczezrodzajuIxodes.
3—Zoologia
