Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.MuhammadAliJinnah:świeckiszyitatwórcąpaństwadlamuzułmanów
23
duskinacjonalizm.PrzyszłyzałożycielPakistanunazwałwówczas
KongresDwielkąradąfaszystów”
5
.Zdecydowanieprzeciwstawiłsię
większościowemu
systemowi
wyborczemu
popieranemu
przez
Kongres,umiejętnieodwołującsiędomuzułmańskiegopoczuciajed-
ności:Dmożejestwaswięcejijesteściesilniejsiekonomicznie[ł],ale
nigdyniebędzieciewstaniezniszczyćkultury,którąmyodziedziczyli-
śmy,kulturyislamskiej,orazducha,któryzawszebyłizawszebędzie
istniał.Możecienaspokonać,możecieuczynićto,conajgorsze,ale
podjęliśmyzdecydowanepostanowienie,żejeśliprzegramy,toprzegra-
my,walcząc”
6
.Wposzukiwaniuargumentówsłużącychpoparciusensu
walkioniepodległepaństwomuzułmańskieJinnahodniósłsiędoDteo-
riidwóchnarodów”,zgodniezktórąmuzułmanieihindusinależądo
innychnarodów,mającychmiędzyinnymiodrębnąkulturę,język,
literaturę,sztukę,architekturę,nazewnictwo,wartości,obyczaje,mo-
ralność,historięitradycje.Teoriataniewielemiaławspólnegozrze-
czywistością,ponieważprzedstawicieletychdwóchnajwiększych
religiisubkontynentuindyjskiegokoegzystowalizesobąprzezstulecia,
tworzącwspólnąhistorięiniepowtarzalnąspuściznękulturowo-cywi-
lizacyjną,którawynikałamiędzyinnymiztego,żetradycjeiobyczaje
sąsiadującychzesobąwyznawcówróżnychreligiiprzenikałysięwza-
jemnie,czegorezultatywidocznesądodziś,zarównowIndiach,jak
iwPakistanie.
CelemDteoriidwóchnarodów”byłoosiągnięciekonkretnegocelu
poprzezupolitycznienieobawprzedhinduskądominacjąibrakiem
gwarancjiprawpolitycznych,gospodarczychireligijnychdlamniejszo-
ścimuzułmańskiej7.Zwolennicyutworzeniaodrębnegopaństwamu-
zułmańskiegowychodzilizzałożenia,żewsuwerennychIndiachpo
5IndyjskiKongresNarodowypowstałw1885r.zazgodąBrytyjczyków;jego
utworzeniewsparłsamówczesnywicekrólIndii,hrabiaFrederickHamilton-Temple.
Jednymzjegozałożycielibyłszkockipolitykiprominentnyurzędnikkorpusucywil-
nego,AllanOctavianHume.CelemKongresubyłopoczątkowozwiększenieudziału
Hindusówwpolitycepodrządamikolonialnymi.Późniejprzekształciłsięwruchnie-
podległościowy.Zob.D.Das,Indie.OdCurzonadoNehruipóźniej,WydawnictwoTrio,
Warszawa2009,s.194.
6W.B.Evans,TheGenesisofthePakistanIdea.AStudyofHindu-MuslimRelations,
OxfordUniversityPress,NewYork2013,s.260-261.
7Por.B.Ayaz,What)sWrongwithPakistan?,HayHousePublishers,NewDelhi
2013,s.24;A.N.Memon,Pakistan.IslamicNationinCrisis,VanguardBooks,Lahore
1997,s.30-31.
