Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
WSTĘP
nakładająiidentyfikują,zespalającwjedność1.Ztegoteżpowodu
powrótdokorzenirosyjskiejtożsamościkulturowej,któreprzez
wiekihistoriiewoluowaływrozwiązaniapanslawistyczne,anastęp-
nienacjonalistyczne,stałsiędziśniezwykleistotnydlaposzukującej
swegomiejscawświecieRosji.
Wymogomwnikliwejanalizy,historiograficznejrewizjiiwery-
fikacji(wolnejodmarksistowsko-leninowskichschematówiujęć)
poddanezostałyprzedewszystkimhistoryczno-kulturoweproce-
syzwiązanezdialogiemcywilizacyjnymWschód–Zachód,Ruś–
Bizancjum–WielkiStep/ZłotaOrda.Jakwiadomo,Rosjawswej
historiinaprzestrzeniwiekówotarłasięzarównoocywilizacje
typuzachodniego(określanejakoprogresywne),jakiwschodniego.
Większośćzachodnichhistoriografówwskazujeczęstonapowiąza-
niaRosjizZachodem.Ichzdaniem,Rosja,wprawdziewzwolnio-
nymtempie,rozwijałasięjednakwedługtegotypuuniwersaliów
cywilizacyjnychopartychnamocnychpodstawach–religiichrze-
ścijańskiej.Tezyteodrzucawiększośćrosyjskichhistoriografów,
traktującjejakokontrowersyjneinterpretacjedziejówRosji.Twier-
dząoni,żepróbywłączeniaRosjiweuropejskinurtrozwojuprzez
chrześcijaństwoczypóźniejszereformyPiotraIzakończyłysięnie-
powodzeniem.Obcewydająsięspołeczeństwurosyjskiemucechy
cywilizacjiZachoduzjejdemokratycznąpaństwowością,opartąna
mocnychpostawachprawodawstwa.
BliższykulturowoRosjiokazujesię,wedługwieluhistoriografów
ikulturoznawców,wschodnitypcywilizacyjnyzcharakterystycz-
nądlańcharyzmatycznąmentalnościąiświadomościąspołeczną.
Najpełniejjegouniwersalistycznezałożeniaideoweodzwierciedla
bizantyńskisystemteologiiimperialnejijegogłównydeterminant:
cezaropapizm,wedlektóregowładzaświeckaikościelnaspoczywa
1
N.A.Bierdiajew,Istokiismysłrusskogokommunizma,Moskwa1990,s.69.(Oilenie
zaznaczonoinaczej,wszystkiecytatywtłumaczeniuwłasnym–J.K.)
