Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TYTUŁEMWSTĘPU
Kiedywmaju2004r.wCentrumBadańHistorycznychwPoczdamiestar-
towałfinansowanyprzezFundacjęVolkswagenaprojektbadawczyDEuropa
wblokuwschodnim.Światwyobrażeńiprzestrzeniekomunikacji”,nastroje
byłyzdecydowanieodmienneoddzisiejszych.Potransformacyjnenadziejekrajów
środkowoeuropejskichwłaśniesięurzeczywistniały,UniaEuropejskaprzyjęła
doswojegogronanajwiększądotejporygrupępaństw.Mimouzasadnionych
wątpliwościwgronieczłonkówstarejUnii,przeważałyjednakpozytywneemo-
cje.Po45latachpolitycznegorozdarciakontynentupostulowanepoobydwu
stronachzjednoczenieEuropystawałosięfaktem.Dyskursywnieumacniałyje
narracjeowspólnychkorzeniachcywilizacyjnychikulturowych,Ddwóchpłu-
cachEuropy”czyteżDpowrociedoEuropy”-wzależnościodobranegopara-
dygmatu.Niemalpięćdekadpolitycznegopodziałukontynentuzdawałosięjuż
niemiećznaczenia.Małoktozadawałsobiepytanie,wjakisposóbwpłynęły
onenarelacjępaństwbyłegotzw.blokuwschodniegodoEuropyiczywyni-
kająztegonaprzyszłośćjakiekolwiekkonsekwencje.
Ówczesnyko-dyrektorpoczdamskiegoCentrum,KonradH.Jarausch,stał
siępomysłodawcąprojektu,któregorealizacjązajęlisięGregorThumiJosé
M.Faraldo.Jegopunktemwyjściabyłpolitycznypodziałkontynentueuropejskie-
gopo1945r.iwynikającyzniegojednostronnyprocesintegracjieuropejskiej.
Jednostronny,uwzględniającybowiemtylkowąskiegronopaństwwnimuczest-
niczących,aletakżeozawężonymparadygmacie.Zawężonymotyle,żenie-
malżejużnieuwzględniającympartycypacjipaństwzzaDżelaznejkurtyny”,ale
teżichrealnejidyskursywnejobecnościwEuropieiwodniesieniudoEuropy
1
.
Pogłębionahistorycznarefleksjanadprocesemintegracjieuropejskiejwogólno-
europejskimujęciu,czylitakżetymobejmującymkrajetzw.blokuwschodniego,
stałasiępostulatemnowegoprojektu.Jegocelemzaś-wypełnienietreścią
1Por.G.Thum,Europaim„Ostblock”.WeißeFleckeninderGeschichtedereuropäischenIntegra-
tion,DZeithistorischeForschungen/StudiesinContemporaryHistory”2004,nr1,s.379-395,
zwłaszczas.380.
