Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tyleprzedmiotbadań,którymmożebyćzarównopopulacjapierwotniaków
wakwarium,jakilasdeszczowynaNowejGwinei,iletypowestawianeprzez
niąpytania.Przykładowomożnawymienićkilkatakichzagadnień:
—Naczympolegarównowagawukładachbiologicznych?
—Skądsiębierzeidziękiczemuutrzymujesięróżnorodnośćgatunkowa
takichukładów?
—Wjakisposóbróżnorodnośćwpływanafunkcjonowanieekosystemów?
—Naczympolegaregulacjaliczebnościpopulacjiorganizmów?
—Coograniczatempoprocesówbiologicznych?
—Codeterminujewzorcerozmieszczeniaorganizmówwprzestrzeni?
—Naczympolegaprzystosowanieposzczególnychorganizmówdośrodo-
wiska?
Wieleztychipodobnychpytańpostawionojużnasamympoczątku
rozwojuekologii.Innepojawiłysięwtrakciebadań.
Sięgającpopodręcznikiekologii,natrafiamynadalszepodziały:jest
iekologiamrówek,iekologiajezior.Jestekologiapopulacjiiekologiakraj-
obrazu.Delimitacjetemającharakterwyłączniepragmatyczny,azakres
zainteresowaniaróżnychekologiiszczegółowychjestwytyczonyczysto
arbitralnie.Takżedawniejszypodziałnaautekologię(życieposzczególnych
organizmówwichśrodowisku)isynekologię(ekologięzbiorowiskorga-
nizmów:zespołów,biocenoziekosystemów)straciłobecnienaznaczeniu.
Skorobiologianieskładasięzoddzielnychczęści,totymbardziejekologia
niejestpodzielna.Zewzględunanasileniepewnychkierunkówmożna
dzisiajmówićobadaniudwóchaspektówżyciazbiorowiskorganizmów
wbiosferze:(1)masowychzjawisktermodynamicznychibiogeochemicz-
nych,wskalicałejbiosferylubwskalijejfunkcjonalnychpodjednostek
—ekosystemów,oraz(2)problemukształtowaniasięróżnorodnościga-
tunkowej.Tendrugiproblemsprowadzasiędobadaniazespołóworga-
nizmów:wielogatunkowychbiocenozijednogatunkowychpopulacjioraz
koewoluującychgatunków.Niebezinspiracjizestronyochronyśrodowi-
ska,ekologiawspółczesnazdajesiękoncentrowaćnatychdwóchaspektach
życiabiosfery.Zjednejstronyinteresująnasmechanizmy,którymżyciena
Ziemizawdzięczaswojątrwałość,zdrugiej—chcielibyśmywiedzieć,czy
trwałośćbiosferymazwiązekzjejgatunkowąróżnorodnością.Tenpierwszy
aspektobejmiebadaniaprzepływuenergiiiobiegupierwiastkówwbiosfe-
rzeiwposzczególnychekosystemach,drugizaś—dynamikęliczebności
populacji,stosunkimiędzypopulacjami,powstawanieadaptacjiiewolu-
cjęhistoriiżyciowych.Pierwszepodejścietraktujewszystkieorganizmy
jakcząsteczkiwwielkimreaktorzechemicznymbiosfery,drugie—widzi
poszczególneosobnikiwyposażonewunikatoweprogramygenetyczne,
współpracującelubkonkurującemiędzysobąozasobyipodlegającedo-
borowinaturalnemu.Obapodejściabadająjednaktosamozjawisko:życie
biosfery,ioferujądlajegoprzejawówwyjaśnieniakomplementarne,anie
1.3.Ekologiawspółczesna
15