Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RodzinaidzieciństwowWarszawie
Wdomuczęstorozmawiałosięopolityce.DziadekGrabowskiza
życiauchodziłwśrodowiskuesperantystówzaczłowiekaopoglądach
prawicowych,zacogoteżkrytykowano.Podobniemyślałybabcia
imatkastarającsięrównocześnieuwrażliwićsynównabraniepod
uwagęróżnychpunktówwidzeniainieuleganiezbytniopropagan-
dzieobowiązującegowlatach30.kultumarszałkaPiłsudskiego.Dzie-
sięćlatstarszyodZbigniewaKruszewskiego,ówczesnygimnazjalista
WłodzimierzKrzemińskitakpiszenatentematwswoichwspomnie-
niach:fiByliśmyindoktrynowaniodranadowieczora.Włączanonas
wprzeróżnenarodoweświętaiobchody,urządzaliśmywystawyku
chwaleMarszałkaikonkursydotyczącejegoosoby.Wszystkocodziało
się,nosiłoimięwielkiegoMarszałka,alboodbywałosiękujegoczci”.33
IrenaKruszewskaprenumerowałafiGazetęPolską”,będącądzienni-
kieminformacyjno-politycznymoorientacjisanacyjnejipropagują-
cąideeustrojuautorytarnego,czującsiędotegonijakozobowiązana
jakonauczycielpaństwowejszkoły.Równocześniejednakstarałasię
korzystaćzinnychźródełinformacji,abymócwyrobićsobiewyważo-
nezdaniewróżnychkwestiach.Wrozmowachzsynamipodkreślała
zasługiJózefaPiłsudskiego,szczególniezbudowaniepolskiejarmii,
dużąsympatiądarząctakżeRomanaDmowskiego,któryuchodziłza
mężastanuicenionybyłzaswoje–wówczasuważanezapostępowe
–nacjonalistycznepoglądy.Najwyraźniejmatkazupełnieniedostrze-
gałauDmowskiegojegoskrajnegoantysemityzmu,zczegoZbigniew
Kruszewskizdałsobiesprawędopierowdorosłymżyciu.Niemniej
jednakzrodzinnychrozmówzapamiętał:fiObiepanie,mamaibabcia
dawałymiwyważone,raczejniecodziennesądy,odpoczątkuucząc,
żeprawdależypośrodku”.34
Zważnychwydarzeńhistorycznychtamtegoczasupozostałmu
obrazzdni13–15maja1935roku:fiPozatympamiętampogrzebPił-
sudskiego.Wszyscypłakalijakbobry,wszyscy.WogólecałaWarszawa
stanęłazupełnie.Wszystkostało.Itopamiętamdoskonale,żebabcia
oburzałasię,żeludzietakiegłupstwaopowiadaliimówiła,pamiętaj
otym,żePiłsudskisamPolskiniezbudował,byliteżinni,naprzykład
Dmowski”.
WdziecięcychwspomnieniachZbyszkadużymprzeżyciembyła
uroczystośćobchodów75-leciawybuchupowstaniastyczniowego
w1938roku.Długiorszakpowozówkonnychkierowałsięwówczas
ulicamiStaregoMiastadoKatedryPolowejWojskaPolskiegopod
wezwaniemNajświętszejMaryiPannyKrólowejPolskiprzyulicy
33KrzemińskiW.,Mójprzedwojennyświat,Warszawa2001,s.62.
34Wywiad3,s.41.
39
