Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
byliTatarzy.WymieniętubadaniaAlegoWoronowicza,MustafyAleksandro-
wicza,JakubaSzynkiewicza14.TatarompoświęciłniewielkiestudiumJulian
Talko-Hryncewicz15.
ZainteresowanieOrientem,równieżtymlokalnym–naszym,szczególnie
wokresiemiędzywojennymnależyuznaćzaduże.OlgierdGórkanajednymze
zjazdóworientalistycznychpostulowałwręczopracowanieMonumentaIslamitica
resgestasPoloniaeillustrantia16.Wokresiepowojennymzainteresowanietematy-
kątatarskądotyczyłokontaktówmiędzyTataramiaRzecząpospolitąwwiększo-
ściwkontekściekonfrontacji.Osobą,którawokresiepowojennymzwróciłauwa-
gębadaczynaTatarówwnowymświetle,byłMaciejKonopacki17.
PierwsząpróbęspojrzenianareligięTatarówzperspektywyprawnejpodjął
poznańskiuczonyJacekSobczak.Wpracy,którastałasięfundamentalnymdzie-
łemzzakresustatusuprawnegotejspołeczności,przedstawiłrównieżaspekt
prawnyreligiiosadnikówtatarskich18.Ważną,choćniepozbawionąbłędów,pub-
likacjąbyłazkoleiksiążkapióraPiotraBorawskiegoiAleksandraDubińskiego19.
Wzałożeniuautorówmiałaprzybliżyćczytelnikomnieznanezwyczajeitradycję
religijnąosadnikówtatarskich.
Wroku1989ukazałasięzaśpracawnoszącawielenowychustaleńwkwestii
życiaTatarów.JejautorembyłwarszawskihistorykJanTyszkiewicz20.Jestona
cenna,ponieważdziękiniejporazpierwszywtakimstopniuspołecznośćtatarska
zostałaprzedstawionanietylkojakozbiorowośćżołnierzy,aletakżejakośrodo-
wiskoosadnikówmiejskich.Wymienićnależyrównieżartykuły,którepogłębiły
nasząwiedzęnatemattejgrupy.DonichniewątpliwienależąpraceRyszarda
Brykowskiego,AndrzejaB.ZakrzewskiegoczyPiotraBorawskiegolubWitolda
Sienkiewicza21.
14A.Woronowicz,KitabTatarówlitewskichijegozawartość,HRocznikTatarski”,t.II,1935;
M.Aleksandrowicz,Legendy,znachorstwo,wróżbyigusłaludumuzułmańskiegowPolsce,HRocznik
Tatarski”,t.II,1935;idem,KrótkizarysreligiiIslamu,Wilno1937;J.Szynkiewicz,TolerancjawIsla-
mie,HŻycieTatarskie”1934,nr12,s.4–7;idem,LiteraturareligijnaTatarówlitewskichijejpochodze-
nie,HRocznikTatarski”,t.II,1935,s.138–144.
15J.Talko-Hryncewicz,MuślimowieczylitakzwaniTatarzylitewscy,Kraków1924.
16SprawozdaniezIIIZjazduOrientalistycznego,HCollectaneaOrientalia”,nr6,Wilno1934,
s.29–30.
17M.Konopacki,Omuzułmanachpolskich,HPrzeglądOrientalistyczny”,nr3(43),1962,s.225;
idem,PiśmiennictwoTatarówpolsko-litewskichwnaucePolskiejiobcej,HPrzeglądOrientalistyczny”,
nr3(59),1966,s.193–204.
18J.Sobczak,PołożenieprawneludnościtatarskiejwWielkimKsięstwieLitewskim,Warszawa–
Poznań1984.
19P
.Borawski,A.Dubiński,Tatarzypolscydzieje,obrzędy,legendy,tradycje,Warszawa1986.
20J.Tyszkiewicz,TatarzynaLitwieiwPolsce.StudiazdziejówXIII-XVIIIw.,Warszawa1989.
21Wymieniamtujedynieprzykładowepozycjebibliograficzne;pełnezestawieniewykorzystanej
literaturyzamieszczamwbibliografii.R.Brykowski,TatarskiemeczetywRzeczypospolitej,HOchrona
Zabytków”1988,nr3;A.B.Zakrzewski,OasymilacjiTatarówRzeczypospolitejwXVI-XVIIIw.,[w:]
Triumfyiporażki.StudiazdziejówkulturypolskiejXVI-XVIIIw.,red.M.Bogucka,Warszawa1989;
idem,OsadnictwotatarskiewWielkimKsięstwieLitewskim-aspektywyznaniowe,HActaBaltico-
