Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stopień,rozprzestrzenianiesięafektumatutajbowiemcharakter
wizualny.JakpisałZygmuntFreud,npostrzeganeoznakipewnego
stanuafektywnegomogąautomatyczniewywołaćupostrzega-
jącegoindywiduumtensamafekt”54.Rośniewięcpobudzenie
innych,aindywidualnygłostracinaznaczeniu.Woczachdzien-
nikarekidziennikarzydziałaniabohaterówmajązdecydowanie
negatywnycharakter,akażdazosóbwmieszkaniuprzyulicy
Równejzaskakującołatwonulegagorączcezłota”:nGdypadają
słowa-skarb…dolary…funty-wszystkoinneprzestajebyć
ważne”55.Teiinnewypowiedziwdużejmierzeprzypominają
powszechnejużwXIXwiekuteorieopsychologiitłumu,który
reagujemniejrozumnieniżkażdajednostkazosobna.Przykładem
takichrozpoznańmożebyćsformułowanaprzezfrancuskie-
gopsychologaGustavaLeBonawksiążcePsychologiatłumu
(1895)koncepcjanduszyzbiorowości”,którejcharakterbadacz
porównywałdożyciapsychicznegoludówpierwotnych
56
.Zgodnie
ztąinterpretacjązłożonośćemocjizostajezredukowananarzecz
silnegopragnienia,apoziompobudzeniafantazjąoskarbiejest
takwysoki,żebohaterowieprzestajązachowywaćsięracjonalnie
inulegająhipnozie”.
Zrównanienapoziomieafektywnymwszystkichbohaterów
wyjątkowozaniepokoiłorecenzentówfilmu,ponieważpokazy-
wało,żeemocjeniedokońcasąnasze,toznaczyniedokońca
sąautonomiczne,atymsamymnienależąwpełnidopodmiotu,
którymożeswobodnieiświadomienimizarządzać.WSkarbie
kolejneosobyzaczynająulegaćemocjominnych,zupełniejakby
wmieszkaniuunosiłasięlepkaicorazbardziejgęstaatmosfera.
Przekonanieoemocjonalnejniezależnościpodmiotu,jakwskazuje
54SigmundFreud,Psychologiazbiorowościianaliza„ja”,[w:]tenże,
Pismaspołeczne,przeł.AleksanderOchocki,MarcinPoręba,RobertReszke,
oprac.RobertReszke,WydawnictwoKR,Warszawa1998,s.67.
55StanisławGrzelecki,„Skarb”.Pierwszapowojennakomedia,nOd-
rodzenie”1949,nr9.
56GustaveLeBon,Psychologiatłumu.Studiumpowszechnegoumysłu,
przeł.CezarMatkowski,WydawnictwoHelion,Gliwice2012.Por.Sigmund
Freud,Psychologiazbiorowościianaliza„ja”,[w:]tenże,Pismaspołeczne...
28
