Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ideologiaspółdzielczości
23
wktórychpracowałyponad3tys.osób.Wkońcu1948rokuliczba
spółdzielniwzrosłado178,aliczbazatrudnionychuległapotrojeniu
(do9tys.osób).
Żydowskaspółdzielczośćwytwórczaobejmowałaplacówkiobar-
dzoróżnejsytuacjiekonomicznej,wielkościistopniutrwałości,askła-
dałysięnaniąprzedewszystkimbranżekrawiecka,szewsko-kamasz-
niczaorazślusarsko-metalowa.RozwójspółdzielczościdziałaczeCKŻP
uznawalizaważnysukcessłużącystabilizacjisytuacjiŻydówwPolsce,
aponadtoprzywiązywalidoniegodużąwagęwdziałalnościpropa-
gandowej(kierowanejdoŻydów,aletakżedootoczeniapolskiego).
Przyczym,podobniejakpoIwojnieświatowej,istotnąrolęwroz-
wojuspółdzielniodegrałapomocfinansowazestronyJointu.Jednak
sukcestenokazałsięnietrwałyzewzględówpozaekonomicznych:stali-
nizacjażyciaspołecznegopodkonieclatczterdziestychspowodowała
nowąfalęwyjazdówocalałych,wtymwieluczłonkówspółdzielni,
aw1950rokuwładzepolskiezadecydowałyolikwidacjiodrębnych
strukturspółdzielczościżydowskiej.
Ideologiaspółdzielczościispołecznewyobrażenia
ożydowskimpośrednictwie
Zanimprzejdędoomówieniapodstawowychzagadnieńzwią-
zanychzdziałalnościąspółdzielczościżydowskiejwPolsce,chciał-
bymzarysowaćogólnyklimatideologiczny,jakitowarzyszyłdzia-
łalnościekonomicznejŻydówwsferzehandlowejifinansowej.Ma
toistotneznaczeniedlauchwyceniasensuwieluwywodów,któ-
repojawiająsięwprezentowanychtutekstachźródłowych,gdyż
członkamiżydowskichbankówspółdzielczychbyligłównieżydow-
scykupcyirzemieślnicy.Dobrympunktemwyjściatakiejanalizy
sąuwaginatematwyobrażeńspołecznychdotyczącychŻydówja-
kohandlarzy,obecnychwświadomościpotocznychspołeczeństwa
polskiego,sformułowaneprzezAleksandraHertzawbardzonowa-
torskiejimimoupływulatwciążaktualnejpracyŻydziwkulturze
polskiej(1961).
