Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Stary—nowykraj”
ruprawnego(skorojejadresatembyłaosobaprywatna...),stanowiła
zjednejstronyucieleśnieniedążeńśrodowisksyjonistycznych,zdru-
giejzarzewieprzyszłegokonfliktupalestyńskiego.
Deklaracjaspotkałasięzprzychylnymodzewemwświeciepo-
lityki,gdyżwspółgrałazwyrażonymwstyczniu1918r.programem
prezydentaUSAWoodrowaWilsona(„Czternaściepunktów”),arów-
nocześnierozbudziławwielupaństwachnadziejenarozwiązanie
własnychproblemówdziękiskierowaniużydowskiejemigracjidoPa-
lestyny.TymsamymstanowiłasilnyatutwpodjętychprzezLondyn
wysiłkachmającychnacelumiędzynarodoweuznanieswychrządów
nadPalestyną.Wlipcu1922r.LigaNarodówformalniepowierzyła
tenkrajWielkiejBrytaniijakomandatkategorii„A”.Brytyjczycyzo-
staliwtedyprawniezobowiązanidowprowadzeniawżyciezapowiedzi
zawartychwoświadczeniuBalfoura,któreprawiedosłowniewłączo-
nodotekstupalestyńskiegomandatu.DecyzjaLigiwłaściwiejedynie
legalizowałaistniejącystanrzeczy,gdyżWielkaBrytaniazarządzała
Palestynąjużodgrudnia1917r.,afaktycznegopodziałumandatów
dokonanonakonferencjiwSanRemo,wkwietniu1920r.
25
3.Węzełgordyjski
Systemmandatowy,stworzonywoparciuoart.22PaktuLigi
Narodów,sankcjonowałpodpłaszczykiemprawamiędzynarodowego
politycznąkuratelęzwycięskichmocarstwnaddawnymikoloniami
niemieckimiiarabskimiposiadłościamiTurcji.Wzałożeniusłużyć
miałprzygotowaniuludnościtychkrajówdoniepodległości,aman-
datariuszformalniesprawowałwładzępodkontroląiwimieniuLigi
25
Powkroczeniuwgrudniu1917r.doJerozolimybrytyjskichoddziałówgen.Ed-
mundaHenryAllenby’ego,Palestynabyłazarządzananajpierwprzezadmini-
stracjęwojskową(OccupiedEnemyTerritoriesAdministration),którązdniem
1lipca1920r.zastąpiłyrządycywilnezWysokimKomisarzemnaczele.[TheDi-
visionofNearEasternAffairsU.S.DepartmentofState],ThePalestineMandate.
CollectedUnitedStatesdocumentsrelatingtotheLeagueofNationsMandate
forPalestine,tothepossiblefutureindependenceofPalestineandtotheneedfor
thecreationofaseparateJewishState,Salisbury,N.C.1977,s.9–23;Documents
onBritishForeignPolicy1919–1939,ed.byR.ButlerandJ.P
.T
.Bury,ser.I,vol.
VIII:1920,London1958,rozdz.I:„ProceedingsoftheConferenceofSanRemo,
April18–26,1920”,doc.15:„BritishSecretary’sNotesofaMeetingoftheSu-
premeCouncil,heldattheVillaDevachan,SanRemo,onSaturday,April24,
1920,at4pm”,s.159–171.
36
