Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZygmuntToborijegozakłopotaniinterpretatorzy
paradygmatumyśleniaowykładniprawa,ukształtowanegowpolskimprawoznawstwie
ipraktyceprawniczejpoprzedniegostulecialDotyczyononietylkopojęciowychime-
todologicznychfundamentówteoriiwykładniprawalObejmujetakżeprzełamaniepara-
dygmaturozważańnaukowych,wjakimmieściłysięjegowcześniejszepracelZnamionuje
jeodejścieodsurowego,bezosobowegożargonubliskiegoniemieckojęzycznejtradycji
Rechstheorie,kujęzykowiinspirowanemuraczejanglosaskąliteraturąfilozoficznoprawną,
nietylkoznaczniebardziejżywiołowemuibezpośredniemu,aletakżeniestroniącemu
odatrakcyjnejmetaforyiretorycznegol
RosnącafascynacjaProfesoraToboraprawoznawstwemamerykańskimznajdujewy-
raztakżewskupieniusięprzedewszystkimnaorzecznictwiesądowymiuzasadnieniach
decyzjisędziowskichlTowłaśnietuurzeczywistniasięprawo,wcałejpełniuwidacznia
różnicapomiędzylawinbooksalawinactionlTutakżerezydujągłówne,interesującedla
teoretykaprawaproblemylWpływypolskiejtradycjianalitycznejłącząsięwtympodej-
ściuzkontynuacjąpragmatyczno-realistycznegomyśleniaoprawiespodznakuHolmesa,
FrankaczyLlewellynalNarzędziabadaniajęzykawypracowanewanalitycznejfilozofii
ostatniegostuleciasłużątudolepszegozrozumieniatego,consądywrzeczywistościro-
biązrozstrzyganymiprzezsiebiesprawami”,dodemaskowaniaprawniczychdogmatów,
nzaklęć”czynkłamstewek”,zafasadąktórychskrywasięto,cosędziowierobiąnaprawdęl
Dopieroprzedarciesięprzeznie,unikającpułapeknaiwnegobraniadosłownieinaserio
tego,jaksamisędziowieprzedstawiają(irozumieją)swojeprawniczewnioskowaniaiar-
gumentacje,pozwaladotrzećdotego,cowrzeczywistościdziejesiępomiędzytekstem
prawnymarozstrzygnięciamiotym,conmówiprawo”l
WtejfaziedziałalnościZygmuntaToboraniebezznaczeniasątakżezapewneinspi-
racjeczerpanezjegowłasnegozaangażowaniawpraktykęprawnicząlPodobneinspiracje
osobistymkontaktemztym,wjakisposóbtekstyprawneprzekładanesąnarzeczywiste
rozstrzygnięciasądowe,widaćzresztątakżeuconajmniejkilkuinnychważnychprzed-
stawicielitegosamegopokoleniateoretykówprawalKierunekodnczystej”refleksjiteo-
retycznoprawnejdobadańbezpośredniozwiązanychibazującychnawłasnym,stałym
kontakcieztym,codziejesięwsądowychsalach,jestswegorodzajuwyróżnikiemtego
pokoleniaakademickichbadaczyprawa,którychtrajektoriazawodowychkarierzbiegła
sięzprzeobrażeniamiustrojowymipo1989rokulIchintelektualnepredyspozycjeiuni-
kalnekompetencjestałysięwyjątkowopożądanenaburzliwierozwijającymsięrynku
prawniczym,jednocześniestanowiłynaturalnyrezerwuarproblemów,pytańiinspiracji
dlakolejnychnaukowychprzedsięwzięćlWwieluwypadkachprzyniosłotokorzyśćnie
tylkoprawniczemurynkowi,aletakżeprawoznawstwulUmałokogojednakśladytego
doświadczeniawukierunkowaniuzainteresowańbadawczychorazstyluprowadzonych
rozważańsąażtakwyraźne,jakwewolucjiteoretycznoprawnejtwórczościProfesora
Toboral
Niezależnieodtego,publikacjezostatnichdwóchdekaduczyniłyzProfesoraTobo-
raswegorodzajuenfantterribleteoriiwykładniprawalNiestronibowiemodgłoszenia
najejtematteztyleżinteresujących,ileprowokującychlIchpodstawąjestjednoznacz-
niedeklarowany,niekiedymożenawetzniecoprzesadnąstanowczością,pogląd,który
określićmożnamianemtezyintencjonalistycznejlZgodniezniąwykładniaprawapolega
16
