Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZi1.
Fizjologicznemechanizmymotoryki
iwydzielaniażołądkaijelit
TomaszBrzozowski
1.1.
WPROWADZENIE
Wskładukładupokarmowegowchodzą:przewódpokarmowy
,wtymjamaustna,
przełyk,żołądek,jelitocienkieijelitogrube,orazpowiązaneztymistrukturamigru-
czołytrawieńcowe,jakimiślinianki,trzustkaiwątroba.Donajważniejszychfunkcji
układupokarmowegonależypasażpokarmówiwchłanianieskładnikówodżywczych,
główniewitamin,solimineralnychiwody
.Procesytrawieniaiwchłanianiapokar-
mówściślekontrolowanezarównoprzezukładnerwowy
,jakiprzezukładhor-
monalny
.Wchłanianiepokarmówjestpoprzedzoneprocesamitrawieniazłożonych
składembiałek,węglowodanówitłuszczówdoprostszychproduktówmetabolizmu
tychzwiązków.Równieżtenprocesjestkontrolowanyprzezszeregmechanizmów
nerwowo-hormonalnych,doktórychzaliczasięobieklasyczneczęściautonomicznego
układunerwowego,cholinergicznąiadrenergiczną,orazntrzecią”,tzw.enteryczną
częśćtegoukładu.Wydzielanenazakończeniachukładunerwowegoautonomicznego
neuromediatoryczyośrodkowelubobwodowehormony
,określanemianementero-
hormonów,pobudzająlubhamujączynnościwydzielniczekomórekendokrynnych
przewodupokarmowegodosekrecjisokówtrawiennych.Częśćtychenterohormo-
nów,wydzielanychrównieżnazakończeniachaksonówukładunerwowegoautono-
micznego,kontrolujeprocesyruchowekomórekmięśnigładkich,określanemianem
aktywnościmotorycznejgórnegoidolnegoodcinkaprzewodupokarmowegooraz
drógżółciowych.Następująceposobieskurczeirozkurczemięśniówkipodłużnej
iokrężnej,budującychprzewódpokarmowy
,umożliwiająmieszaniesiętreściprze-
wodupokarmowegozwydzielinamiposzczególnychjegoczęści,warunkującpra-
widłowypasażtreścipokarmowejdoczęściobwodowych,czylidalszychodcinków
przewodupokarmowego.Poszczególneczynności,takiejakwydzielanie,motoryka,
trawienie,wchłanianieiwydalanie,podlegająrytmiceokołodobowejorganizmu,czyli
tzw.zegarowibiologicznemu.Itaknp.wydzielanieżołądkowo-jelitowewprzewodzie
pokarmowymjestnajwiększewgodzinachpopołudniowych,aznaczniemniejsze
wgodzinachnocnych.Dziękitymprocesomsekrecjiprzywydatnymwspółdziałaniu
układówsercowo-naczyniowegoinerkowegomożliwejestprawidłowewchłanianie
iwydalaniezbędnychproduktówprzemianymaterii.
1
1.1.WPROWADZENiE