Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mującyczynnośćżołądka[gastricinhibitorypeptide,GIP]).Ponadtowystępujeszereg
innychhormonów,niezakwalifikowanychdotychdwóchrodzin.
Błonaśluzoważołądkaodznaczasięszybkimpotencjałemregeneracyjnymzależnym
odobecnościkomórekmacierzystychpnia,znajdującymsięwkażdymrodzajugru-
czołówżołądkowych.Odnowakomórekwierzchnichizlokalizowanychupodstawy
gruczołów(dołeczków)żołądkowychjestbardzoszybka,aichruchwkierunkuujścia
gruczołówdoświatłagruczołówrozpoczynasię,zwłaszczapouszkodzeniubłony
,
jużwciągukilkunastusekunditrwaodkilkudokilkunastuminutlubgodzin,wza-
leżnościodtypukomórek.Komórkimacierzystemajązdolnośćdolicznychpodziałów
mitotycznychitworzątzw.strefęregeneracyjnągruczołówzdolnądoróżnicowania
wkierunkukomórekokładzinowych,śluzowych,komórekG,atakżekomórekgłów-
nych.Nowekomórkinaetapieróżnicowaniawędrująwgłąbiróżnicująsięzwłaszcza
wkomórkigłówneorazokładzinowe,podczasgdykomórkinabłonkapowierzchni
przesuwająsiędogórywkierunkuujściagruczołówdoświatłażołądka.
ROZDZiAŁ1.FiZJOLOGiCZNEMECHANiZMYMOTORYKiiWYDZiELANiAŻOŁĄDKAiJELiT
8
Pobudzaniedowydzielaniażołądkowegokwasusolnegozachodziprzeztrzyfizjolo-
giczneczynniki,wtymgastrynę,acetylocholinęihistaminę,któreoddziałująnakomór-
kiokładzinowezapomocąswoistychreceptorów.Gastrynawydzielanajestwantrum
orazwdwunastnicyprzezkomórkiGsystemuwewnątrzwydzielniczegoAPUD(amine
precursoruptakeanddecarboxylation),natomiastacetylocholinapochodzizneuronów
przedzwojowychnerwówbłędnych.Wbłonieśluzowejzlokalizowanesąponadtoko-
mórkienterochromatofinowe(enterochromaffn-likecells,ECL),podobnehistologicznie
dokomórektucznych(mastocytów),któreuwalniająhistaminę.Stwierdzonoobecność
receptorówgastrynowychicholinergicznychnakomórkachECL,coprzemawiaza
parakrynnymefektemhistaminy
,obecniepostrzeganejjakogłównyikońcowyche-
mostymulatorkomórekokładzinowychdowydzielaniasokużołądkowegobogatego
wprotonyH+(ryc.1.4).Dowodemnakluczowyudziałhistaminywmechanizmiewy-
dzielaniażołądkowegojestfakt,żeprzybrakuhistaminyefektsekrecyjnygastryny
iacetylocholinyjestznaczniesłabszyniżwobecnościtegomediatora.
1.5.
REGULACJAWYDZIELANIAŻOŁĄDKOWEGO
Wydzielanieżołądkowepobudzanepokarmemjestpodzielonenatrzyfazy
,zależ-
nieodmiejscauwalnianiaorazcharakteruoddziaływaniazkomórkąokładzinową,
wktórymbodziecpokarmowyaktywujemechanizmywydzielnicze.Tenpodziałjest
całkowicieumowny
,gdyżzarazpospożyciupokarmuwszystkietrzyfazyzachodzą
równocześnie.Wfaziegłowowej,stanowiącejok.20%wydzielaniapoposiłkowego,
widok,zapach,smakczyżuciepobudzaodpowiedniechemoreceptoryimechanore-
ceptoryjęzyka,jamyustnejorazjamynosowej.Dochodziwówczasdopobudzenia
ośrodkówsterującychapetytemwośrodkowymukładzienerwowym,anastępnie
przekazaniaimpulsacjipobudzającejzapośrednictwemeferentnychwłókiennerwów
błędnychdogruczołówwydzielniczychobecnychwżołądku.Uwalnianazzakończeń
przed-ipozazwojowychtychnerwówacetylocholinaprzezreceptoryM
3pobudza
