Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Początkilecznictwa
naziemiachpolskich
Zdefiniowanie,naczympolegałynajdawniej-
szeprzejawydziałalnościmedycznejnazie-
miachpolskich,napotykaniemałetrudności.
Sięgamybowiemczasów,kiedymowapisana
jeszczeniedocieraładoterenówosadnictwa
Słowian.Niedysponujemyprzekazemkroni-
karskimzdawnejSłowiańszczyzny
,awiedzę
oistnieniuówczesnegolecznictwaczerpiemy
zprzekazuhistorycznegoocałejmedycynie
dawnejEuropy
.Dodatkowymutrudnieniem
takiegowywodupozostajeniepewnośćco
dorodowodudawnychmieszkańcówPolski
okresuwczesnegośredniowiecza–Prasło-
wianczyteżichjeszczestarszychpoprzed-
ników.Zadajemysobiedziśpytanie,czyijak
próbowałysięratowaćwchorobieipozra-
nieniachplemionawielkiejgrupylechickiej
wkrainiedorzeczaWisłyiOdry–Wiślanie,
Polanie,Lędzianie,Mazowszanie,Ślężanie,
Kujawianie,Pomorzanie,Połabianieiichsą-
siedzi.Napodstawieziółznajdowanychnie-
kiedywstarosłowiańskichgrobowcachmo-
żemywnioskowaćostosowaniuichwcelach
medycznych1.
Lecznictwowczasachpoprzedzających
dziejeSłowiańszczyznyjestrównieżfrapu-
jącymzagadnieniem,któredoczekałosię
obszernychanalizhistorycznych.Wszcze-
gólnościdziejeScytów,ichkultury
,osiągnięć
cywilizacyjnych,
ale
także
oryginalnych
koncepcjidotyczącychmedycynywiążąsię
zciekawymiwzmiankamiwstarorzymskich
tekstach,którezdumiewająnascodonie-
zwykłychosiągnięćtegoludu.AmySło-
wianiemożemywjakiejścząstceczućsię
spadkobiercamikulturyitradycjiscytyjskiej
isarmackiejjakoprasłowiańszczyzny2.Wraz
zmigracją,jakponadwszelkąwątpliwość
możnasądzić,Scytowieprzenieślinatereny
nadwiślańskiekulturęuprawyroślinleczni-
czych,metodyleczeniaran,puszczaniakrwi,
sposobyprzeprowadzaniazabiegówchirur-
gicznych,którenabywalidziękiwielowieko-
wejpraktyceizdobywanemudoświadczeniu.
Mijałystuleciainaterenachsłowiań-
skichutrwalałysięzwyczajeleczeniaprzy-
padłości,mającepodstawywdziedzictwie
obyczajówprastarychludówiwielukultur,
którychSłowianiemogąsięczućspadko-
biercami.Zwyczajeizajęciaówczesnych
mieszkańcówterenówPolskimiaływpew-
1P
.Kaczanowski,J.K.Kozłowski,Okreswędrówekludównaziemiachpolskich–początekśredniowiecznegoosadnictwasło-
wiańskiego,w:WielkahistoriaPolski.NajdawniejszedziejePolski(doVIIw.),t.1,Kraków1998,s.325–351.
2Scytowie,ludnośćkoczowniczapochodzącazcentralnejAzji,skądpodjęławędrówkędoEuropywVIII–VIIw.
p.n.e.;Scytowiezasiedliliogromneterenystepównadczarnomorskich,tworzącrozległeidobrzezorganizowane
imperium.Organizowaliwyprawyłupieżcze,docierającwVIIw.p.n.e.doAzjiMniejszejiEgiptu,apóźniej
doEuropyŚrodkowej.DotarlitakżenaobszardzisiejszejPolski,zamieszkanywtedyprzezludnośćkultury
łużyckiej.
3
