Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MedycynawPolsce
przedrozbiorowej
Ryc.2.
„Znachorka”
sankcjinałożonejnaczłowieka,najsensow-
niejszymlekiemmogłabyćmodlitwa,uko-
rzeniesię,umartwienie,egzorcyzmy
,awresz-
ciepielgrzymkidomiejscświętych.Niestety
wiarawjedynąmożliwądrogęwyzwolenia
sięzchoroby
,wrazzfanatycznymumart-
wianiemsięinarzucaniemsobiecierpienia
jakopokutyzagrzechy
,częstoprowadziłado
rezygnacjizleczenia,abycierpieniemprzy-
podobaćsięBogu.Atymczasemludowezio-
łolecznictwoiinneformyterapiitradycyjnej
dawaływwieluwypadkachskutecznyefekt
leczniczy
.
Wielokroćpróbowanoodpowiedziećna
pytanie,odkiedyposługimedyczneistniały
naziemipolskiej.Pierwszymodnotowanym
wpismachpolskimlekarzem,lubteżosobą
uważanązalekarza,byłJanSmera,októrym
wzmiankowano,żedziałałok.990r.woto-
czeniuWładimiraI26.Prawdopodobnienie
byłnarodowościpolskiej(tzn.słowiańskiej
zterenówPolski)27,awywodziłzPołow-
ców(inaczejKumanów),ludupochodzenia
ałtajskiego,któryprzywędrowałzestepów
Kazachstanu.Aleopisanogojakonpolskiego
lekarza”,zatempostrzegamygojakopierw-
sząosobępowiązanązPolską,parającąsię
medycyną28.
Medycyna
wśredniowiecznejPolsce
Kościółimedycyna
Odpoczątkówpisanejhistoriikrajunieco
łatwiejjestśledzićlosylecznictwainaukme-
dycznych,jakzresztąkażdejdziedzinynauki
ikultury
.Profesjonalnadziałalnośćlecznicza
wśredniowieczubyłazwiązananajczęściej
zdworamimożnowładcówidostojników
kościelnych.Medycynatowarzyszyłatakże,
amożeprzedewszystkim,działalnościklasz-
tornejicerkiewnej.Tamwsprawachlecznic-
twa,odpoczątkówchrześcijaństwawPolsce,
działosięnajwięcej.
Wrazznastaniemchrześcijaństwaroz-
poczęłasięponadtysiącletniahistoriakra-
juSłowian-Polaków,którychwpoczątkach
ztrudemjednoczyławspólnotamiędzyple-
mienna,tensam,aprzynajmniejzbliżony
język,wreszcieterytoriumzłączonejednym
władcą.Tysiącletniahistoriapaństwa,jego
odrębnościnarodowościowej,zrównoległym
rozwojemwłasnejkultury
,naukiisztuki,za-
częłasięwięcwśredniowieczuinatenokres
przypadaniemalpołowacałejhistoriinasze-
gokraju.Dotyczytorzeczjasnatakżepoło-
8
26WładimirIWielki,wielkiksiążękijowski,świętyKościołaprawosławnego.
27M.Richter,GeschichtederMedicininRusland,Moskwa1813,s.165(określago:derpolnischeLaibartzWlady-
mir)s);cyt.za:M.Wiszniewski,Historialiteraturypolskiej,t.1,Kraków1840,s.460.
28WymieniagojakopierwszegoS.Kośmiński,Słowniklekarzówpolskichobejmującyopróczkrótkichżyciorysówlekarzy
PolakóworazcudzoziemcówwPolsceosiadłych,dokładnąbibliografiąlekarskąpolskąodczasównajdawniejszychdo
1885r.,Warszawa1888,s.1.