Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zagadnienienapytaniaszczegółoweiustalićkontekst.Dialektycznycharakterwypowiedzi
SańdżajiBelatthiputtyzauważalnyjesttakżeuMahawiryWardhamany,któryuchodzizatwórcę
tzw.doktrynywieloaspektowościbytuianalizysądówpoprzezuściślenieichcharakteru.Każde
zdaniezzasadyfunkcjonujewkontekście,ajegoprawdziwośćzależyodparametrów,jakie
doniegozastosujemy.Naprzykładzdanie„glinianydzbanjesttrwały”jestprawdziwe,gdy
weźmiemypoduwagęjegosubstancję,glinę,którapozostanieglinąnawetpozniszczeniu
naczynia.Tosamozdaniestajesięnieprawdziwezpunktuwidzeniakonkretnejformytego
dzbana,gdyżformatałatwomożeuleczniszczeniu,gdyrozbijemydzban9.
ŻywotWardhamanyMahawiry,Dżiny
Nawzórbuddyzmu,gdziebadaczeuznająGautamęBuddhęzahistorycznegozałożycielatej
religii,możnabyzrazusądzić,żetwórcądżinizmubyłWardhamana.Jednaktradycjadżinijska
jednogłośnieuznajegojedyniezakontynuatoraodwiecznejtradycji-wczymbynajmniejnie
różnisięodwierzeńbuddyjskich,wedługktórychGautamabyłjednymzkilkubuddhów,jacysię
urodziliwtejepocedziejowej.Nakorzyśćtychreligijno-historycznychprzekonańdżinistów,
żeWardhamanajedyniebyłreformatoremiodnowicielemstarszejreligii,przemawiawielecech
doktrynalnychorazszczegółówzbiografiiWardhamany,araczejjejzmitologizowanejwersji
hagiograficznej.
Przednarodzinami
Ookolicznościachnarodzin,szczegółachżyciaiśmierciinformująnaslicznefragmenty
dżinijskiegokanonu(
āgama
)pismświętych10,atakżepóźniejszelegandarno-mitologiczne
przekazy.
RodzicenadalimuimięWardhamana(pr.Vaddhamāṇa/Vaḍḍhamāṇa,s.Vardhamāna),
codosłownieznaczy‘Wzrastający’-choćmożnabyoczekiwać,żepowinnoznaczyć‘Powodujący
wzrost’11-gdyż:
„…tejnocy,kiedyczcigodnyascetaMahawirawrodziłsięwródDżniatriów,ichsrebropoczęłowzrastać,ichzłoto
poczęłowzrastać,ichbogactwa,zboże,potęgaikrólestwopoczęływzrastać,icharmia,zastępy,skarbiec,składy
towarowe,miasta,karawanseraje,poddaniisławapoczęływzrastać;ichmajątekwpostacipieniędzy,złota,
kamieniszlachetnych,skarbów,pereł,muszelek(
kauri
),kamienipółszlachetnych,korali,rubinówitp.począł
wzrastać;takżeichpopularnośćimajestatpoczęływzrastać”.(KS4.90)
Zatemjegoimięzdajesiębyćraczejprzydomkiem.Innejegoimiona,awłaściwieinne
przydomki,to:Dżniatryputra(pr.Nāyaputta/Ṇāttiya,s.Jñātŗputra/Jñātrika;
p.Nātaputta/Ñātika),czyli‘SynroduDżniatriów’,‘zklanuKaśjapów’(pr.Kāsava/Kassapa,
s.Kaśyapa)orazWajsialijczyk(pr.Vesāliya,s.Vaiśālika),tj.mieszkaniecmiastaWajsiali(pr.
Vesalī,s.Vaiśalī,p.Vesalī,obecnieBesarh25°58´N,85°07´E),znanegotakżezeźródeł
buddyjskichjakomiejscezamieszkiwaniaplemieniaWrydżdżich(p.Vajji,s.Vŗjji).Cowięcej,
ponieważodchwilinarodzin„wolnybyłodprzywiązaniainiechęci,zwanybyłśramaną”(KS
5.108).Wmomencie,gdypo42latachżyciaosiągnąłnieograniczoną,niczymnieskrępowaną
wolnośćizrealizowałideałczłowieczeństwa,nadanomuprzydomkiMahawira(Mahāvīra),
tj.„WielkiBohater”,iDżina(Jina,„Zwycięzca”):
„Ponieważpozostałniewzruszonypośródniebezpieczeństwistrachu,cierpliwieznosiłtrudyinieszczęścia,
praktykowałwiernieascezę,byłmądry,obojętnynaprzyjemnośćicierpienie,wpełnisamoopanowany,szczęsny,
tobogowienadalimuimięCzcigodnegoAscetyWielkiegoBohatera(SamaṇeBhagavaṁMahāvīre)”.(Āyār1
2.15.15[§743,s.263-264]=KS5.108)
