Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.Jednorównaniowyliniowymodelekonometryczny.Metodanajmniejszychkwadratów
wcześniejszychetapówmodelowaniaekonometrycznegoipoprawićmodel.Możetona
przykładpolegaćnazmianiezestawuzmiennychobjaśniających,zmianiepostacianali-
tycznejmodelulubnawykluczeniunietypowychobserwacjistatystycznych.Wwyniku
przeprowadzeniapozytywnejweryfikacjimodeluznajemyza„dobry”,czylinadającysię
dowykorzystania.
Ostatnimetapemmodelowaniaekonometrycznegojestwykorzystanieoszacowane-
gomodeluekonometrycznego.Popierwsze,możemywykorzystaćoszacowanymodel
ekonometrycznyjakoilościowąinterpretacjęprocesuekonomicznego,którywcześniej
analizowaliśmywsposóbjakościowy.Mówimy,żeYjest„skutkiem”pewnegoproce-
suizależyod„przyczyn”X1,X2,...,Xk.DysponującoszacowanązależnościąYod
X1,X2,...,Xk,możemystwierdzić,jakijestkierunektejzależnościiczyjestonzgod-
nyznasząwiedzą,jakajestwartośćzmianyYzwiązanazjednostkowązmianąwar-
tościzmiennejobjaśniającej.Podrugie,oszacowanymodelekonometrycznymożestać
sięnarzędziemumożliwiającymprzewidywanieprzyszłychwczasiewartościzmiennej
objaśnianej.Tensposóbwykorzystaniamodeluekonometrycznegonazywamyprogno-
zowaniem.
Wdalszychczęściachpodręcznikaomówimyzagadnieniazwiązanezkolejnymieta-
pamimodelowaniaekonometrycznego.
JeślinazakończenielekturypoczątkowejczęścipodręcznikaCzytelnikzadajesobie
pytanie,czystudiującemuekonomię,zarządzanielubfinansenapewnopotrzebnajest
znajomośćmatematyki,statystykiczyekonometrii,towarto,byprzemyślałnastępujący
cytat:
„Zobserwacjinaukścisłychwynika,żeimbardziejrozwijasiędanadyscyplina,
wtymwiększymzakresiekorzystaonazaparatumatematycznego.Student,któryskła-
niasiękunaukomspołecznymchcącwtensposóbuciecprzedmatematyką,przekona
się,żebędziesięodniegowymagaćcorazszerszejwiedzymatematycznej,awprzyszło-
ścibędziejeszcze»gorzej«.Odnosisiętozwłaszczadoekonomii.Jeśliekonomistama
zamiarbudowaćprzydatnewpraktycemodele,takie,którepozwalająpoddaćpewneteo-
riepośrednimtestom,toniewątpliwiebędąonemiałypostaćmatematyczną.Jeślinawet
obecniemająinnąformę,toichwyrażeniewjęzykumatematykijestkwestiąniedalekiej
przyszłości”(Neal,Shone,1982,s.37).
1.2.Jednorównaniowyliniowymodelekonometryczny
Przykładyprzytoczonewpodrozdziale1.1wskazują,żemodelowanieekonometrycz-
nemożnazastosowaćdoanalizybardzoróżnorodnychzależnościzdziedzinyekonomii
iinnychnaukspołecznych,np.demografiiczysocjologii,medycyny,meteorologiiiin-
nychdyscyplinnaukowych.Sformalizujmyteraznaszerozważania.Jeślisądzimy,że
naprzebieginteresującegonaszjawiskaczyprocesuekonomicznego(reprezentowane-
goprzezzmiennąY)wpływatylkojedenczynnik(reprezentowanyprzezzmiennąX),
jednorównaniowyliniowymodelekonometrycznyprzyjmujepostać
Yi=β0+β1Xi+si,
i=1,2,...,n.
(1.16)