Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ogatunkudziennikarskim/medialnym
Ogatunkudziennikarskim/medialnym
23
flNiejedendoświadczonydziennikarz,słysząclubczytającrozważa‑
niaogatunkachprasowych,machnielekceważącoręką:ktośznowu
chcegozanudzaćteorią,podczasgdydziennikarstwotopraktyka,
praktykaijeszczerazpraktyka”(Bauer2008a:255).Tobardzoczęste
stwierdzeniedotycząceteoriigatunkówwśróddziennikarzy–prakty‑
ków.Natezarzutyodpowiem,przywołującsłowaJackaMaziarskiego:
fltonieprawda,żewiedzaogatunkachzsamejswejnaturyjestwroga
twórcom,bozakładaimkajdankischematówiformułek.Przeciwnie
–właśniepoznanietejdziedzinyijejprawstwarzawarunkiwiększej
swobody,jeśliwierzyćmaksymie,iżwolnośćjestuświadomionąko‑
niecznością.Bliższepoznaniegatunkówukazujenaocznie,jakniewiele
gatunkowychrygorówmacharakterbezwzględnyinieunikniony.Więk‑
szośćsztampowychischematycznychcech,któredrażniąnaswprasie,
radioitelewizjibynajmniejniemacharakterugatunkowego;można
jeeliminować,nienaruszającgatunkowejistotypublikacji”(Maziarski
1969a:30).Świadomośćwyznacznikówgatunkowychpozwalatwórcom
naswobodneporuszaniesięwświeciedziennikarskichtekstów.Sądzę,
żedziennikarzemająpotrzebęzabawygatunkiemiuatrakcyjniania
własnychtekstówzmyśląoczytelniku.Analizygatunkówprasowych
częstopokazująintencjętwórcyorazwysokąświadomośćwyznaczni‑
kówdanegogatunku.Komunikowaniemedialnetraktujęjakointerak‑
cjęnadawcyzodbiorcą.Nadawcakomunikatugenerujepewnetreści,
kodującjewokreślonychgatunkach,ramachtekstu.Częstoinforma‑
cjedotycząceświadomościgatunków,kompozycjitekstudziennikarze
zdradzająwtekstachwarsztatowych.
Badaniemgatunkówdziennikarskichzajmujesięgenologiadzien‑
nikarskastanowiącadziałprasoznawstwa.Wyrastazpozycjibadań
filologicznychiprasoznawczych.Początkowoprasoznawstwoposiłko‑
wałosięmetodologiąliteraturoznawczą(Maziarski1976a:91),apotem
dopierojęzykoznawczą.Współcześniprasoznawcychętniesięgająpo
narzędziajęzykoznawcze,korzystajązwłaszczazlingwistykitekstu
(Balowski2000:316).
Jeżelichodziokwestienazwygatunków,znanychjestkilkapro‑
pozycji:gatunkidziennikarskie(Maziarski1976a;Pisarek1993;Wolny-
-Zmorzyński,Kaliszewski,Furman2006;Bauer2008a),gatunkipraso‑
we(Wojtak2004a;KaCzmarCzyk2006),gatunkimedialne(Goban-Klas
2005a;Lisowska-Magdziarz2008).Pojęciegatunkidziennikarskieskupia
sięnasamymautorze,nadawcykomunikatów,dziennikarzu,termin
gatunkimedialnepodkreślagenetycznyzwiązektychwypowiedzizme‑