Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
F.Kokot,Gospodarkawodno-elektrolitowaikwasowo-zasadowawstanachfizjologiiipatologii,Warszawa2005
ISBN83-200-3109-5,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2005
Naskuteknieprzepuszczalnościnaczyńkrwionośnychdlabiałkastężeniechlor-
kówwpłyniepozakomórkowymjestwiększeniżwsurowicykrwi.Stężenieanio-
nówdyfundującychwpłyniepozakomórkowympozanaczyniowymmożnałatwo
obliczyć,mnożącichstężeniewsurowicyprzezwspółczynnik1,12.Dlakationów
dyfundującychwspółczynniktenwynosi1,02.
EfektDonnanadajesięwykazaćwewszystkichukładachbiologicznychod-
dzielonychodsiebiebłonamipółprzepuszczalnymi.Wjegorezultaciedochodzido
nierównomiernegorozmieszczeniajonówdyfundującychpoobustronachbłoni–
wzwiązkuztym–dowytworzeniaróżnicpotencjałówelektrycznychpomiędzy
przedzielonymiukładami.EfektDonnanaobserwujesięponadtowzjawiskachwchła-
nianiaiwydzielania.
Powiązanierównowagiwodno-elektrolitowej
zkwasowo-zasadową-diagramGamble,a
Wniniejszymrozdzialestężeniaelektrolitówwpłynachustrojowychsąpodane
wmEq/l,aniewmmol/l,jaktegowymagaSI.Wynikatozuwarunkowaniawszel-
kichzaburzeńelektrolitowychprzesunięciamiwzakresieliczbyanionówlub(i)ka-
tionów,conajlepiejmożnawyrazićposługującsięrównoważnikowymsystemem
określaniastężeniaposzczególnychelektrolitów.
JaktowidaćnadiagramieGamble,a(ryc.1a),Na+jestdominującymkationem
wosoczukrwi(=140–145mEq/l).Sumastężeńpozostałychkationów(wapnia,
potasuimagnezu)wynosi11mEq/l.Sumawięcwszystkichkationówwynosi
153mEq/l.WśródanionównajwiększestężeniereprezentujeCl–(=101mEq/l),
apotemanionwodorowęglanu(=26mEq/l).Białczanysurowicystanowiąok.
16mEq/l.Pozostałeaniony(fosforany,siarczany,kwasyorganiczne,jakkwasmle-
kowy,pirogronowyiacetooctowy)stanowiątzw.resztkoweaniony,wynoszące
wsumieok.10mEq/l.
Zgodniezprawemelektroobojętnościpłynówustrojowychsumaanionówrów-
nasięsumiekationów.Jeżelipominąćnikłestężeniefosforanów,sumastężeńzasad
buforującychskładasiępraktyczniezestężeńwodorowęglanówibiałczanówiwy-
nosi42mEq/l.
Zasadybuforującesątymparametrem,którywiążerównowagękwasowo-zasa-
dowązwodno-elektrolitową.
Wkwasicymetabolicznej,np.wkwasicymocznicowej,stężeniewodorowęgla-
nówulegaznacznemuzmniejszeniu.Dlazachowaniazjawiskaelektroobojętności
musisięzwiększyćstężenieinnegoanionu(sątozregułyanionyfosforanowe
isiarczanowe),lubteżmusiuleczmniejszeniustężeniejakiegośkationu.Zarówno
nadmiernewytwarzaniekwasów,jakiegzogennapodażkwasówoddziaływanarów-
nowagękwasowo-zasadowąprzezzmianęstężeniaanionówHCO3
–.Inaczejmówiąc,
zmianyelektrolitowewzakresieanionówwpływająnarównowagękasowo-zasado-
wąprzezzmianęstężeniawodorowęglanów.
25
