Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TWÓRNATURYADZIEŁOSZTUKI
Ogródjestdziełemsztukidziękiswejkompozycjidobranejdokażdegoprogra-
muifunkcjonalniezorganizowanejprzestrzeniprzyudzialekształtowanychele-
mentównaturalnych,tj.roślinności,terenuiwody.Elementynaturalnewykorzy-
stywanewkompozycjiogrodowejcechujeokreślonywalorplastyczny.Wposzcze-
gólnychokresachhistorycznychbywająonemodyfikowaneodpowiedniodo
upodobańartystycznychalboteżstosowaneprawiebezżadnychzmian.
Wśródelementówroślinnych,poszczególnedrzewo,krzewlubinnaroślina
oformienaturalnej,zastosowanawogrodziepojedynczolubwzespole,reprezen-
tujetwórnatury.Jegocechyplastyczne,jakwielkość,kształtbryły,strukturabu-
dowy,ulistnienie,barwaitp.wynikająbowiemzwłaściwościdanegorodzaju,ga-
tunku,odmianyrośliny,uwarunkowanychdziedzicznie,aniesąwynikiemświa-
domej,zgórypowziętejinwencjitwórczejczłowieka.Tosamoodnosisiędo
większychzbiorowiskroślinnychizespołówleśnych,którychcechyplastycznepo-
wstajązuwarunkowańekologicznychsamegośrodowiskaprzyrodniczego.Podob-
niejestznaturalnymiformamiterenuutworzonymiprzezsiłyprzyrody,jakizna-
turalnymiformamiwód.Takwięcwszystkieelementyprzyrodniczewswejnie
przekształconejpostacistanowiątworynatury,aichwalorplastycznystanowi
opięknieprzyrody.
Ogródmożestaćsiędziełemsztuki,gdyelementynaturalnezostanąujęte
przeztwórcęogroduwspólnąmyśląkompozycyjnąwokreślonyporządekprze-
strzennyiwyodrębniającąsięcałość,przezodpowiednieużycieformroślinnych
iichzrytmizowanie,przezwymodelowanierzeŹbyterenu,ukształtowaniewód,
przezwykorzystanieiskomponowanieefektówbarwnych,faktury,ruchu,dŹwię-
ku,aromatu,gdyuzyskająonenowe,celowewartościartystyczne.Założenieogro-
dowejakoukładtrójwymiarowywymagaskomponowaniawplanie,elewacjach
iwidokach.Oczywiściewięcniekażdyogródjakorezultatprzestrzennejdziałalno-
ściczłowiekabędziedziełemsztuki.Niezbędnedotegojestmistrzostwowarszta-
tuplanistycznego,umożliwiającetworzenienowychwartościartystycznychwpo-
wiązaniuzcechamiplastycznymielementównaturalnych.Wtymłączeniupiękna
przyrodyzpięknemkompozycjiogrodowejtkwiwielkiuroktwórczościwtej
dziedzinie.
TERMINOLOGIA
Wpraktyceużywasięróżnychnazwnaokreślenieobiektówkształtowanych
przyzastosowaniutworzywaroślinnego,rzeŹbyterenuiwody.Najważniejszeter-
minywymagająwięcomówienia.
Chronologicznienajdawniejszyjestterminogród.Pierwotnieoznaczałon
przestrzeńwyodrębnionązotoczeniaprzezzamknięcieioddzielenieogrodzeniem,
przeznaczonąnauprawęroślinużytkowychlubozdobnych.Wprawdzienajściślej
nazwataodpowiadaogrodomśredniowieczairenesansu,alebyłateżużywana
12
