Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wpraktyceiwliteraturzepóŹniejszychokresów,arównieżwspółcześniewodnie-
sieniudowieluobiektów,któreniezawszedokładnieodpowiadałyowemupier-
wotnemuznaczeniunazwyDogród”.Dziśmaonaznaczenieogólne.
Wrazzrozwojemogrodówkrajobrazowych,którewEuropiezaczęłypowsta-
waćwpierwszejpołowieXVIIIw.,pojawiłasięnazwaparknaoznaczenieogrodu,
któregocechącharakterystycznąbyłopowiązanieprzestrzenno-kompozycyjne
zotaczającymkrajobrazem.Tradycjatejnazwyprzetrwaładoczasówobecnych,
chociażjużwXIXwiekuparkaminazywanozazwyczajdużeogrody–takmiejskie,
jakiprzypałacachidworach–itoniezależnieodichformyprzestrzennej.Spowo-
dowałotolicznenieścisłościprzystosowaniutegookreślenia.
Dlaniektórychrozwiązańogrodowych,takichjak:aleje,bulwary,kalwarie
itp.,niemieszczącychsięwterminieogródlubparkprzyjętobardziejogólneokre-
ślenie–założenieogrodowe.
Wielenazwposzczególnychelementówogrodówrzadkowystępującychwpo-
wszechnymużyciu,jestprzeztomałoznanychalbostosowanychnaoznaczenie
odmiennychtreści.Celemuniknięcianieporozumieńwterminologiielementów
ogroduzostałopracowanysłownik,załączonynakońcuksiążki.
CIĄGŁOŚĆROZWOJOWAOGRODU
Istotnecechyogrodunaprzestrzenidługiejjegohistorii–odzamierzchłej
starożytnościażdoczasówwspółczesnych–wykazującharakterystyczną,stałą
ciągłośćrozwojową.Każdyzokresówhistorycznychwnosiwłaściwesobienowe
pierwiastkidozałożeńogrodowych,wzbogacającdotychczasowąichformęprze-
strzenną,zasobyśrodków,program,tworzywo,powiększającskalęrozwiązań
przestrzennych,rozszerzającpotrzebyużytkowe,atakżepomnażającliczbęużyt-
kownikówogrodu.WszystkotostanowioposzczególnychDciągach”rozwojo-
wych,zawierającychwielefazwzależnościodżywotnościdanegotypuzałożenia
ogrodowego.
Podwzględemprzestrzennymkierunekrozwojuogroduprowadziodukładów
wyodrębnionychzotoczeniadopowiązanychzotaczającąjeprzestrzeniąitowco-
razszerszychgranicach,dążącdoobjęciaświadomymkształtowaniemcorazwięk-
szegozakresuelementówiichzespołów.Takiejednolitezespołyzałożeńogrodo-
wychtworzącorazbardziejzłożonesystemyprzestrzennewukładzieurbanistycz-
nymosiedla,miasta,wkrajobrazieokolicy,regionuikraju.Takiciągrozwojowy
stanowinp.kolejno:jednoprzestrzennyogródrzymskiwperystylu(lubśrednio-
wiecznywirydarz)–wieloprzestrzennyogródrenesansowyoukładzieprostym
–wieloprzestrzennyogródbarokowyoukładziezłożonym–zespółsatelitarnyza-
łożeńkrajobrazowych(ryc.1).
Wprogramieużytkowymogroduwystępujezależnośćodwarunkówspołecz-
no-gospodarczych.Odpowiedniodotychwarunków,właściwychdlaposzczegól-
nychokresówhistorycznych,ustalasięzapotrzebowanienapewienrodzajogro-
dów,ichwielkośćiliczbęoraznasposóbużytkowania.Wkolejnychokresach
13
