Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MEZOPOTAMIA
MezopotamiaobejmujeobszardorzeczaEufratuiTygrysumiędzypasmem
GórKurdystańskichaZatokąPerskąorazmiędzygóramiZagrosiPustyniąSyryj-
sko-Arabską.Całośćdzielisięnadwieczęści.PołudniowąstanowiNizinaBabiloń-
ska,apółnocnąpłaskowyżstepowo-pustynny.Krajten,położonynaszlakuwędró-
wekmiędzyEuropąiAfrykąaAzjąŚrodkowąbardzowcześnie,boodokoło2350r.
p.n.e.,wytworzyłwielkąkulturęstarożytności.Urodzajnaziemia,ciepłyisuchy
klimat,dwiedużerzekiwszystkotosprzyjałorozwojowicywilizacjiitworzeniu
sięwielkichpaństw.WżyciugospodarczymMezopotamii,rzekiEufratiTygrys
odgrywałyrolędominującą,podobniejakNilwEgipcie.Brakopadówpowodował
koniecznośćsztucznegonawadnianiaterenówuprawianych.Przyczymistotne
znaczeniematunieregularnośćwylewówrzek(odbywająsięonewróżnymcza-
sie),alesystemkanałówrozprowadzającychwodęnaznacznychobszarach.Budo-
wakanałówwymagałaodpowiedniejorganizacjiorazprawnychustaleńzabezpie-
czającychwykonanieogólnegoplanumelioracjiijegorealizacji,jakrównieżwy-
znaczającychwarunkikorzystaniazkanałównawadniających.Mezopotamia,
ubogawlasy,awięciwdrewno,byłateżpozbawionakamienianadającegosiędo
budowy.Natomiastmiaładużoglinyiasfaltu,którestałysięgłównymisurowcami
budowlanymi.Niestetyzpowodumałejtrwałościtychmateriałówdonaszychcza-
sówzachowałysiętylkonielicznezabytki.
DziejeMezopotamiistanowiąprzeciwieństwohistoriiEgiptu.Różnorodne
tworypolityczne,jakigrupyetnicznetworząsięiupadająwtokuburzliwejhisto-
riitejziemi.NajstarszągrupąludnościowąikulturowąbyliSumerowieiAkado-
wie.JużokołopołowyIIItysiącleciap.n.e.powstajeirozwijasiępomiędzyTygry-
semiEufratemwielkiepaństwosemickiezorganizowaneprzezkrólaSargona.
Wtymczasiekulturaogrodowawykazywałajużwysokipoziomurozwoju;stoso-
wanoróżnesztucznenawadnianiawymagająceznacznychumiejętnościtechnicz-
nych.Znanoiuprawianowtedywieleróżnychdrzewiroślinużytkowych,między
innymidrzewafigowe,palmyiwinorośl.Zakładanostawyzroślinnościąwodną
irybami.ZtegoczasupochodząwiadomościoDświętychogrodach”wmiejscach
kultu.
Dużeznaczeniemiałapalmadaktylowa.Zewzględunajejwielostronnąuży-
teczność,uważanabyłazauosobienieŹródłażycia.Dostarczałaonaodżywczych
owoców,sokudowyrobuwina,drewnanamateriałbudowlanyidowytwarzania
rozmaitychmebli;włóknanasznuryiliny;liścinamaty,miotły,wachlarze,kape-
lusze,koszeiworki;nasiondootrzymywaniatłuszczupalmowegoitd.Dawałateż
cieńistanowiłaefektownymateriałdekoracyjny.
Bardzopożądaneicenionebyływspaniałecedrylibańskie(Cedruslibani).
Wogrodachrosłyponadto:modrzewie,cyprysy,akacjeimimozy,kasztanowce
orazbrzozy,osikiitopole,atakżeróże,malwy,lilieijaśminy.
28