Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nobilis)imirty(Myrtuscommunis),zwłaszczażeichliściużywanonawieńce.
Wzmiankowanesątakżeinnedrzewaikrzewy,np.bukszpan,oleanderorazwiele
odmianróż.Zroślinkwiatowychiozdobnychwymienianesąróżnobarwnefiołki,
hiacynty,narcyzy,irysy,zawilce,maki,krokusy,werbena(Verbena),wieczornik
(Hesperismatronalis),paprocie.Większośćroślintokwiatyzakwitającewiosną,gdyż
gorącelatowłoskieograniczałouprawęinnych,póŹniejzakwitających.Ogrodyob-
sadzanotakżeróżnorodnymigatunkamistalezielonymi.Stądmiędzyinnymipo-
pularnybyłbluszcz(Hederahelix)ibarwinek(Vincamajor).
Ogrodydomowe
Jednymzbardziejcharakterystycznychrodzajówrzymskichzałożeńogrodo-
wychsąmiejskieogrodydomowe.Sąoneściślepowiązanezatriumiperystylem
domumieszkalnego.Wieletakichdomówmieszkalnychjestznanychzwykopalisk
Pompei.Mająonebogatyukładprzestrzenny,wktórymogród–ujętywarchitek-
toniczneramyścianikolumnadkrużganków–stanowiłączniezzamkniętymipo-
mieszczeniamimieszkalnymicałośćkompozycyjną.
Typowymieszkalnydomrzymski,jednorodzinny,jestpodobnydodomugrec-
kiego,zatriumwśrodkuorazizbamimieszkalnyminaokoło,dostępnymido
atriumiprzeznieoświetlonymi.Naprzeciwkowejściazulicy,środkowaizbaza
atrium(tablinum)służyłajakopokójprzyjęćtowarzyskich.Zaniąbyłusytuowany
niewielki,ogrodzonyogród,zroślinamiozdobnymi,leczniczymiorazprzyprawo-
wyminaużytekdomowy.Natomiastatriumbyłomałymprostokątnymwnętrzem,
zazwyczajzbasenemwśrodku(impluvium).
Wmiarępowiększaniasiędomurzymskiego,planjegowydłużasię,aogród
zostajeobudowanyiotoczonynaokołokolumnadą,czyliprzekształcasięwpery-
styl.Zamożniejszedomymieszkalneposiadałyiogród,iatrium,iperystyl(ryc.
23).Byłytotrzygłównerodzajeotwartychwnętrzmieszkalnychdomurzymskie-
go,zróżnicowanepodwzględemswojegocharakteruifunkcji,usytuowaniaoraz
wielkości.Charakterystycznymprzykłademtakiejdyspozycjiprzestrzennejjest
domPansywPompei(ryc.24).Poszczególnewnętrzaotwartewystępujątuwokre-
ślonejkolejnościwzdłużwspólnejosikompozycyjnej.Najpierwwejściezulicy
prowadziprzezmałyprzedsionekdoniewielkiegoatriumocharakterzesieniwej-
ściowej.Wprzedsionku,namozaikowejposadzce,przedstawionowejściedodomu
zestrzegącymgoprzywiązanymdołańcuchapsem.Zaatrium,wczęściśrodkowej
domubyłusytuowanyperystylogrodowy,anakońcudomuznajdowałsięogród
właściwy.Wnętrzaotwarteprzedzielałysaleprzejściowe.Atriumodperystylu
przedzielałasalatablinum,którawyznaczałagranicęczęścioficjalnejdomuipozo-
stałej,ściślekameralnej,natomiastpomiędzyperystylemaogrodemwłaściwym
znajdowałasięsalawrodzajusalonuotwartegonaogródiakcentowanaodstrony
ogrodowejportykiemlubczasemeksedrą(ryc.24).
AnalogicznądyspozycjęprzestrzennąjakdomPansy,reprezentujebardzocie-
kawyprzykładdomuFauna,równieżzPompei.Towspaniałarezydencjaookaza-
43
