Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Możliwościrozwojuogrodówprzydomowychzależąściśleodformydomu.
Typgreckiegodomumieszkalnegoustalasięwokresieklasycznym.Byłonzamk-
niętyodulicyślepąścianązdrzwiamiwejściowymiimiałniewielkidziedziniec
prostokątnywśrodku,dookołaktóregobyłyusytuowaneróżnepomieszczenia
mieszkalne.Największeznich,stanowiącereprezentacyjnączęśćdomu,osłaniał
odstronydziedzińcaportykkolumnowy,którypóŹniejwdalszymrozwojudomu
mieszkalnegoprzekształciłsięwperystyl.Większośćdziedzińcówwewnętrznych
domówgreckichmiałaposadzkękamienną,awdomachzamożniejszychozdabia-
łyjerzeŹbyiroślinydoniczkowe.Czasemwwiększychibogatszychdomach,
zwłaszczawokresiehellenistycznym,dziedzińcezapełniałyroślinyozdobne
iogródkikwiatowe,którychpełnewykorzystanieirozwójnastąpiłdopiero
wrzymskichdomachmieszkalnych.Byłtoelementcharakterystycznyiważnydo
dalszegorozwojukompozycjiogrodowej,zespoleniawnętrzadomumieszkalnego
zogrodem,poprzezformępośrednią–kolumnadyiportykiumożliwiająceharmo-
nijneprzejścieodwewnątrznazewnątrz(ryc.22).
RZYM
Dużywpływnarozwójrzymskichogrodówwywarłakulturagrecka.Rozwinę-
łasięzwłaszczaformaogrodówperystylowych,zarównowbudownictwiemiesz-
kalnym,jakiwzałożeniachdużychogrodówpublicznych.Oddziaływaniegrec-
kichrozwiązańdokonywałosięnajpierwzapośrednictwemogrodówWielkiejGre-
cjiiSycylii,póŹniejzaśwskutekpodbojównaWschodzie.Zdobyczeterytorialne
Rzymuwczasachrepublikispowodowałyrozwójwielkichmajętnościziemskich
iwzrostbogactwa,aponadtoułatwiaływykorzystanietechnikiogrodniczejiumie-
jętnościzakładaniaogrodówzdobywanewpodbitychkrajach,azwłaszczaodGre-
ków,SycylijczykówiEgipcjan.Warunkiteobokgłębokozakorzenionychtradycji
rolniczo–ogrodniczychRzymiansprzyjaływielkiemurozwojowiichogrodów.
ZpoczątkiemIw.p.n.e.ugruntowujesiędużeznaczenieirolarzymskichzałożeń
ogrodowych,anajwiększyichrozkwitprzypadanapanowaniecesarzaOktawiana
Augusta(63p.n.e.–14n.e.).Sątoogrodyzwiązanezdomamimieszkalnymiiwil-
lamimiejskimi,zmiejscamikultu,ogrodypublicznesłużącewychowaniuiwypo-
czynkowiorazwspaniałezałożeniapałacówiwillicezarówipatrycjuszy.
Źródłempoznaniaformyrzymskichogrodówsągłównieliczneopisyliterac-
kie.Wieleszczegółówifragmentówzabytkówodsłoniłypracewykopaliskowe,
zwłaszczaruinyPompeizniszczonejwybuchemWezuwiuszaw79r.Uzupełnie-
niemsązabytkimalarstwaściennegootematyceogrodowejorazmozaiki.
Cenneinformacjeodrzewach,krzewachikwiatachwogrodachwewczesnym
okresieimperiumrzymskiegoprzekazałPliniuszStarszy(23–79)wswoimcennym
dzieleNaturalishistoria.Wiadomostąd,żejednymznajulubieńszychdrzewstoso-
wanymwogrodach,zwłaszczapublicznychiprzyobsadzaniuszerokichulic,był
platan.Bardzocenionabyłapinia(Pinuspinea)zewzględunaciekawąparasolowa-
tąformękorony.Równieżczęstosadzonybyłcyprys.Lubianebyłylaury(Laurus
42
