Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UTOPIAWIELOKULTUROWA,CZYLIJAKSIĘMAJĄPRAWAMNIEJSZOŚCIDOPRAWCZŁOWIEKA
imigrantówdoprowadziłydocałkowitejzmianypejzażuspołecznego,
uniemożliwiającpodtrzymywanieretorykinarodowejbądźogranicze-
niejejzastosowaniadostanowiskideowychklasyfikowanychjakopra-
wica4.Wrazzkońcemkolejnejdekadywspółistnienieprzedstawicieli
odmiennychkultur,rasireligiitymbardziejstałosiępalącąkwestią
społeczną.
Dodatkowymczynnikiempopularyzacjiideiwielokulturowości
wpaństwacheuropejskich,uprzednionastawionychnarealizacjęim-
perialistycznychplanów,byłostopniowekonstruowaniecywilizacyjnego
statusunaroduprzezmieszkańcówzamorskichkoloniiorazuzyskiwanie
przeznichsuwerennościpolitycznej.Kolonializmwzasadziepotrakto-
wanyzostałjakobłądprzeszłości.Faktomtymtowarzyszyłaeskalacja
partykularnychroszczeńwindykacyjnychzestronynietylkopaństw,
lecztakżemieszkańcówniegdysiejszychkolonii.Wyrażanyprzeznich
uznawanajestzaideowypoczątekbrytyjskiegomodeluintegracjispołecznej,wktórej
zbiorowiaktorzyreprezentującyodmiennekulturyczywyznaniastanowiąpartnerów
politycznych.NazwajejpochodziodnazwiskaRoyaHarrisaJenkinsa(1920–2003),
proponującegowswychdeklaracjachz1966roku,gdypiastowałstanowiskosekreta-
rzastanu,odejścieodasymilacjiorazflagowejdlaniejkoncepcjimeltingpot,tj.tygla
kulturowego,narzeczwielokulturowościimodeluintegracjinazywanegododniadzi-
siejszegowjęzykuangielskimsaladbowl(tj.„miskazsałatkami”,którebędącrazem,
pozostająjednakodrębne).PonieważJenkinswyrażałjawnąkrytykęowegomodelu
asymilacyjnego,wramachktóregowszyscyobywatelemielibysprostaćstereotypowym,
acałkowicienieosiągalnymdlanichwyobrażeniomnatemat„prawdziwegoAnglika”
jakowzorcaosobowego,cieszyłsięwśródbrytyjskichmniejszościrasowychietnicz-
nychsporąsympatią.Natematwspółczesnegorozczarowaniarozdźwiękiemmiędzy
ideąwielokulturowościaograniczonymimożliwościamijejwdrożenia,wykluczeniem
społecznymigettoizacjąwlondyńskiejprzestrzenimiejskiej,rasizmemiwyższymsta-
tusembiałychimigrantów,ujmowanychzperspektywyimigranckiejzob.np.Kalpakli
2008,s.244–250.Zarazemstworzenieprzestrzenipublicznejdokultywowaniaróżnic
spotykasięwWielkiejBrytaniizeznacznądoząkrytyki.Wskazujesię,żewychowane
wduchupolitykiróżnicymłodepokolenieimigrantówwyrażabardziejradykalnepostawy
polityczneireligijne,azaichwskaźnikuznawanejestwbadaniachilościowychzwłaszcza
poparciezestronymuzułmańskiejmłodzieżydlaAl-Kaidy(zob.np.sondażenatemat
postawmuzułmanówipostawwobecnichwWielkiejBrytanii,któreprzeprowadzono
w2006roku:PopulusPoll.SpeakingOutonIssuesInvolvingMuslims,luty2006;zob.
teżpaździernik2006).
4Pojęcieprawicamawksiążcezastosowaniewjegozwyczajowymrozumieniu
odnoszącymsiędosiłpolitycznych,którezorientowanenapodtrzymywanietradycji,
autorytetówireligiijakopodstawymoralnościorazżyciaspołecznego,alewicaodnosi
siędoszerokorozumianych,przeciwstawnychjejsił.Należypamiętać,żepodziałten
jestjedynieramowy,ajegozasadnośćbywakwestionowana,zwłaszczawzwiązkuzist-
nieniemuwarunkowańlokalnych,równieżwynikającychzsystemupolitycznegooraz
zmiennościhistorycznejobupojęć.
17