Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Uzasadnienieinstytucjiułaskawieniawmodelusprawowaniawładzy...
Jednakżepewnymuproszczeniembyłobyograniczeniesiędostwier-
dzenia,żeprawołaskistosujegłowapaństwa.Wszakwniektórychfedera-
cyjnychsystemachpaństwowychprawotakieprzysługujerównieżorga-
nomstojącymnaczelejednostekadministracyjnychwchodzącychwskład
federacji,np.wUSAgubernatoromstanów
67
.Regulacjatajednakniepod-
ważaużytecznościsamejkonstrukcjikompetencjistosowaniaprawałaski
przezgłowępaństwa.Zistotyustrojufederacyjnego(autonomiiposzcze-
gólnychjednostekadministracyjnych)wynika,żeistniejesystemprawafe-
deralnego,jakrównieżprawodawstwoobowiązującewtychżejednostkach.
WStanachZjednoczonychkonstytucjafederalna(art.IIust.2)przyznaje
prawołaskiprezydentowiwstosunkudoprzestępstwskierowanychprze-
ciwkoStanomZjednoczonym.Większośćstanowychkonstytucjiprzyzna-
jepodobneprawogubernatoromwstosunkudoprzestępstwokreślonych
przepisamiprawstanowych.Gubernatorównależywięcwtymzakresie
traktowaćjakoquasi-głowypaństw,czylistanów.Sytuacjitejnienależy
mylićzespotykanymwniektórychkrajach(np.wNiemczech)systemem
przekazywania(delegacji)prawadostosowaniałaskiprzezgłowępań-
stwainnymorganomwykonawczym,organomprokuraturyitp.
68
Organy
teczerpiąswąkompetencjęzupoważnieniagłowypaństwaitylkowra-
machdelegacjimogąwykonywaćswefunkcje.Stosująoneprawołaskinie-
jakoUwimieniu”organukonstytucyjnieumocowanegodowykonywania
tegoprawa.Pozostajetowzgodziezkoncepcjąłaskijakoaktuwyłącznie
administracyjnego,choćzewzględunaszczególnycharakterułaskawienia,
powiązanyzeskutkamiprawnymi,jakierodzi,ideadelegowanianainne
organytegoprawamożebudzićkontrowersje.
Spotykasięrównieżregulacje,obowiązującewczasiestanuwojny,
wodniesieniudoosóbskazanychprzezsądywojskowe,wedlektórychpra-
wodostosowaniałaskisprawujedowódcasiłzbrojnych
69
.Unormowanieto
należytraktowaćjednakjakokonsekwencjęspecyficznychwarunkówsta-
nuwojny,wktórychdowódcasiłzbrojnychjestzwierzchnikiemzarówno
sądownictwawojskowego,jakiosóbpodlegającychjegojurysdykcji,aoko-
licznościniepozwalająnaingerencjęcywilnegoorganuułaskawiającego,
67
Por.np.R.R.Ludwikowski,Prawokonstytucyjne...,s.384.
68
Bliżejpor.np.A.Murzynowski,Ułaskawienie...,s.39.
69
Wodniesieniudoprawapolskiego,obowiązującegowczasieIIwojnyświatowej,por.J.Rad-
wan-Rymdejko,Aktłaskiaskutkikarno-sądowegoskazania,WPP1945,nr3–4,s.218.Możnażywićwąt-
pliwości,czytakieuregulowanieingerencjiwładzywykonawczejwmaterięzastrzeżonąsądownictwu
wobliczumilczeniaustawyzasadniczejnatentematjestzgodnezKonstytucją.
38