Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Prawołaskiwświetleniektórychobcychsystemówprawnych
niajestrównieżmodelprawałaski,przyjętywdanymsystemieprawnym,
wzestawieniuzpoglądaminaukinainstytucjęułaskawienia,formułowa-
nyminaprzestrzenidziejów.Rozważaniatemogąrównieżokazaćsięprzy-
datneprzyzastanawianiusięnadwnioskamidelegeferenda,dotyczącymi
prawapolskiego.Wtymsensiewydajesię,żenaszkicowanieunormowań
niektórychobcychsystemówprawnych,odnoszącychsiędoułaskawienia,
jestniezbędnymuzupełnieniemzasadniczegowątkurozważań
184
.
Poniższeuwagibędądotyczyćunormowaniaułaskawieniawświet-
lesystemówprawnychNiemiec,FrancjiiStanówZjednoczonych.Wybór
tenpodyktowanyzostałgłówniedwomaprzyczynami.Popierwsze,cho-
dziocharakterystyczne,swoisteuregulowaniakonstrukcyjneprawałaski
przyjętewprawietychpaństw.Dośćwspomnieć,żewprawieniemieckim
naszerokąskalęstosowanyjestsystemdelegacjidostosowaniaprawałaski
przezgłowępaństwadlainnychorganówwykonawczych,weFrancjiczy-
nionebyłypróbyprzekazaniategouprawnieniaorganowikolegialnemu,
aobecnieistniejeobowiązekkonsultowaniadecyzjizespecjalnymorganem,
wreszciewUSAistniejeznaczącadecentralizacjauprawnieńwtymzakre-
sie,któresprawująprezydentorazgubernatorzystanów.Niebezznaczenia
sąrównieżinteresująceproceduralneuregulowaniaprawaniemieckiego,
dotycząceopiniowaniapodańołaskęprzezspecjalnąkomisję,któreprzej-
ściowoobowiązywałyrównieżwokresiemiędzywojennymnaczęścitery-
toriumPolski.Podrugiezaś,pewneznaczeniematurównieżfaktsilnego
oddziaływaniaichsystemówprawnychnaareniemiędzynarodowej.
WRepubliceFederalnejNiemiec,podwpływemdoświadczeńRe-
publikiWeimarskiej,pozycjaustrojowaprezydentawkonstytucjibońskiej
zostałaznacznieosłabionaiprzekształconawurządniemalcałkowiciede-
koracyjno-protokolarny.Niemniejzachowałonuprawnieniatradycyjnie
przysługującegłowiepaństwa,m.in.prawołaski.WNiemczech,podobnie
jakwwieluinnychpaństwachfederacyjnych,prawołaskinależydokom-
petencjizarównowładzfederalnych,jakiposzczególnychkrajówzwiązko-
wych(land).Zgodniezart.60ust.2KonstytucjiRFNzdnia23maja1949r.
prezydentkorzystaztegoprawawimieniuZwiązku(wstosunkudoorze-
czeńorganówfederalnych).Ułaskawienieodwyrokóworganówkrajowych
przysługujewłaściwemuorganowikraju(land),zazwyczajjegopremiero-
184
PrzeglądstosowaniaprawałaskinaświeciedajeL.Sebba,Thepardoningpower...Por.rów-
nieżodnośniedouregulowańprawnychwdziedzinieułaskawieniawCzechach,SłowacjiiEstonii
B.Dziemidok-Olszewska,Instytucjaprezydenta...,s.259.
77
