Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXw.stanowiłistotnącezuręwpostrzeganiubezpieczeństwa.WIpołowie
XXw.działalnośćpaństwawtymzakresienabrałaspecyficznegocharakteru
wtworzącychsięsystemachtotalitarnych:faszystowskimikomunistycznym.
Przyjęłaonacharakterideologiczny.Ograniczonojejfunkcjędoochronypozycji
hegemonistycznejwpaństwieispołeczeństwierządzącejpartiipolitycznej.Jejrola
ogromniewzrosła,gdyżstałasięgłównąpodporąsystemupolityczno-
ustrojowego.Wzwiązkuztym,wtychpaństwachzostałrozbudowanysystem
instytucjizajmującychsięochronąbezpieczeństwapaństwa.Tozjawisko,wmniej
ekstremalnejformie,możemyodnotowaćwówczesnychdemokratycznych
krajachEuropy.Niepokojespołeczne,wewnętrznekonfliktypolityczneoraz
zagrożeniedziałalnościąszpiegowskąiantypaństwowąobcychpaństw
powodowała,żetworzonoinstytucjetzw.kontrwywiadupolitycznego,które
wramachporządkukonstytucyjnegozajmowałysięochranianiempaństwa.
Pojęciebezpieczeństwapaństwamapokrewnycharakterwobec„bezpieczeństwa
publicznego,jednakowielewęższyzakresprzedmiotowy,gdyżdotyczysytuacji
odnoszącejsiędowłaściwegoibezpiecznegofunkcjonowanianajważniejszych
instytucjiiurządzeńpaństwowychorazporządkukonstytucyjnego.Tak
rozumianebezpieczeństwomożeodnosićsiędozagrożeńocharakterze
zewnętrznymjakiwewnętrznym.Ichźródłemmogąbyćinnepaństwaoraz
zjawiskaocharakterzemiędzynarodowym,jaknp.terroryzmmiędzynarodowy,
alerównieżwydarzeniaspołeczne(masowestrajki)zagrażającestabilności
ekonomicznejkrajuorazdziałaniaskierowaneprzeciwkoporządkowi
konstytucyjnemu.
Kolejnymwydarzeniemocharakterzeglobalnym,któremiałokolosalnywpływ
napostrzeganiezagadnieńzwiązanychzbezpieczeństwem,byłapolaryzacja
polityczna,ideologicznaimilitarnaświatapoIIwojnieświatowej.Ostatecznie
zostałaonazdefiniowanaprzezWinstonaChurchillawprzemówieniu
wygłoszonymwFulton5marca1946r.,gdziemówiłopotrzebiestworzenia
„żelaznejkurtyny”pomiędzydwomasprzecznymiiskonfliktowanymi
światami33.Natomiastsposóbprowadzeniapolitykizagranicznej,
przygotowywaniesiędoglobalnegokonfliktumilitarnegoorazspecyficzne
podejściedozagrożeńwewnętrznychitworzeniesystemówbezpieczeństwa
wewnętrznegoskładałosięnanowąfilozofiędziałania,trafnieokreśloną,
prawdopodobnieprzezWalteraLippmanna„zimnąwojną”34.
Wwynikutraumywojennejspołeczeństwomiędzynarodoweczułopotrzebę
stworzeniasystemubezpieczeństwaglobalnegoorazzabezpieczeniapraw
iwolnościczłowieka.Jeszczewtrakciewojny26czerwca1945wSanFrancisco
przez50z51krajówczłonkowskich(Polskapodpisaładwamiesiącepóźniej)
zostałapodpisanaKartaNarodówZjednoczonych,któraweszławżycie
24październikategosamegoroku,poratyfikowaniujejprzezpięćkrajów
założycielskich(Chiny,Francja,StanyZjednoczone,WielkaBrytaniaiZwiązek
Radziecki)orazwiększośćsygnatariuszy.KrajepodpisująceKartęzobowiązałysię
doprzestrzeganiajejpostanowień,jakoprawamiędzynarodowego.Karta,choć
samaniezawierakataloguprawpodstawowych,podnosiłasiedmiokrotnie
kwestiezwiązanezprawamiczłowieka(art.1,13,55,56,62,68,76)mówisię