Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Intertekstualnośćjakoobszarbadań
wtranslatologii
Wbadaniachliteraturoznawczychzagadnienieintertekstulaności,którego
początkiwiążąsięznazwiskiemJuliiKristevej(twórczynipojęcia)oraz
zkoncepcjamiMichałaBachtinaiRolandaBarthesa,stanowidziedzinę
rozległąiopatrzonąlicznymikomentarzami.Ztegopowodukategoria
intertekstualności,,doczekałasię’’wieluodmian
1
,oznaczaróżneliteratu-
roznawczetendencje
2
,acozatymidzie,dotyczyróżnorodnychrelacji
tekstuzwszelkimiwewnątrzliterackimiipozaliterackimikomunikatami.
Wiążesiętozwyrastaniemteoretycznychwyznacznikówintertekstualno-
ścizróżnychmetodologii,zróżnychświatopoglądówliteraturoznaw-
czychifilozoficznych.
1
Niektórzybadacze,zawężającpojęcieintertekstualności,rozróżniająwielejej
perspektywimówiąointertekstualnościgenetycznej(uwzględniającejelementyuczest-
niczącewgenezieutworu),intencjonalnej(zamierzonejprzezautora),immanentnej
(wyznaczonejlubsugerowanejwutworze),receptywnej(dostrzeganejprzezczytelników
empirycznych).Por.Markiewicz1989:210–211;Grübel1983:227.
Nagrunciepolskichbadańteoretycznoliterackicholicznychodmianachintertekstual-
nościpisalim.in.:RyszardNycz1995,StanisławBalbus1996,HenrykMarkiewicz1989,
MichałGłowiński2000.
2
ZdaniemStanisławaBalbusaintertekstualnośćpojawiłasięjakonaturalneprzeniesie-
niepunktuciężkościzainteresowańsemiologiistrukturalnej(zestrukturytekstuna
makrostrukturęzwiązkówpozatekstowych,tj.transtekstualnych)ijawisięjakopróba
przezwyciężeniazapaścisemiologiczno-strukturalnej.Por.Balbus1996:39.Postronie
intertekstualizmuwbadaniachliterackichwkręgupoststrukturalistówodnajdujemytakich
badaczyjak:MichaelRiffaterre,GérardGenette,LaurentJenny,MichałGłowiński.Istnieje
równieżtendencjauznawaniadekonstrukcjizapewnąodmianęintertekstualności(m.in.
HaraldBloom,PauldeMan,JonathanCuller).
13
