Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
referencyjnie,jakimetatekstowo
28
jestnietylkogwarancjąwykrycia
ewokowanychsensów,alerównieżkoniecznością–wprzypadkuliteratu-
rypostmodernistycznej–ijedynądrogąuzyskaniatakiegoprzekładu,
któryzbliżysiędodziełaoryginalnego.Wtensposóbzjawiskointerteks-
tualnościstawiarównieżtłumacza–jakopierwszegoodbiorcę–przed
szczególnymwyzwaniem.Musisięonwykazaćnietylkoliterackimi
kompetencjamiobejmującymi–zjednejstrony–umiejętnośćobchodze-
niasięzdanymtypemtekstu,zatemznajomościąreguł,wedługktórych
zostałonzbudowany,aletakżeznajomościąkonkretnychutworóworaz
tekstówkultury,którestałysię,,partnerami’’intertekstualnegodialogu,
orazzdolnościąokreśleniawłaściwościgatunkowychdanegotekstu.Ponie-
ważczęstoprzedmiotemprzywołaniasątekstyniezawszepowszechnie
znane,wówczasszansaichdostrzeżeniajestróżna.Napierwszyplan
wśródkompetencjitłumaczawysuwasięwtedyumiejętnośćrozpoznania
,,żywiołuintertekstualnego’’irekonstrukcjisygnałów(markerów)inter-
tekstualnychorazodtworzeniatego,coRiffaterre(zaPeircem)nazwał
interpretantem,tj.specyficznąramą,wktórąprzywołanyelementzostał
ujęty.Wymienionetuumiejętnościpozwoląokreślićsferyodniesień,
będącepunktemwyjściadodalszychczynnościtranslacyjnych.Iostatnia
uwaga,ponieważ,,spojrzenieintertekstualne’’jestspojrzeniemkrytycz-
nymitowłaśniejeokreśla,jaksugerujeLaurentJenny(por.Jenny1988:
268),badanianadintertekstualnościąnależypostrzegaćniejako,,zwykłe
zabezpieczanieśladów’’–jakwyraziłsięManfredPfister–leczjakono-
wytypanalizytekstuzewzględunaintegrację,,rozmaitychintertekstu-
alnychodniesieńdanegotekstuigrzerozmaitychprocedurintertekstual-
nychorazichfunkcji’’(Pfister1991:198).
1.3.Dobórmateriału
Materiałemegzemplifikacyjnymtegostudiumjestwczesnatwórczość
prozatorskaElfriedeJelinek.Niebędziemymiećjednakdoczynienia–by
użyćterminuStanisławaJasionowicza–zczymśwrodzaju,,archiwi-
28
RyszardNycztakpiszenatentemat:,,Uznanieosadzeniatekstuwintertekstualnej
przestrzeniimplikujetuistotnązmianęjegocharakterystyki:wmiejsceaprobowanejjed-
ności–wypadaprzystaćnaheterogenicznośćtekstu;stabilnąhierarchicznąstrukturęwy-
piera–jaksięprzyjmuje–,,pluralność’’zmiennychśrodkóworganizacji;wkońcuzakładana
integralnośćznaczeniaokazujesięiluzją–wobeckoniecznościzakwestionowaniapojęcia
kontekstujakozamkniętegoiwystarczającegoukładuodniesienia’’.R.Nycz1995:45.
29
