Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
NormatywneimetodologicznezałożeniakoncepcjiSMSM
zczołowychteoretykówliberalizmuisurowykrytykekspandującegopaństwa
opiekuńczego34.Wustanowieniupowszechnychgwarancjibezpieczeństwa(któ-
re,jakzostanieniżejwykazane,obejmująrównieżgwarancjedostępudonie-
zbędnychświadczeńmedycznych),vonHayekdostrzegazasadniczywarunek
utrzymaniaporządkuspołecznego,ekonomicznegoipolitycznego.Poczuciebez-
pieczeństwazwiększarównieżskłonnośćdopodejmowaniaryzyka,niezbędne-
godlarozwojuspołeczno-gospodarczego(więcejzob.Sinn1995,1996).Zobu
wymienionychpowodówpokójspołecznymożebyćuznanyzajednoznajważ-
niejszychdóbrpublicznych,któregodostarczenieleżywinteresiejednostekica-
łegospołeczeństwa(np.Bohrmann2002;Sowada2000;Hayek1960),nawetje-
śliosiągnięcieabsolutnegopokojuniejestmożliwechociażbyzewzględuna
mocnozróżnicowanepotrzebyipreferencjeposzczególnychosóbigrupspołecz-
nych.Zgodanadokonanieograniczonejredystrybucjidochodówstanowicenę
utrzymaniazwiększającegodobrobytpokojuspołecznego(HomanniPies1996).
Patrzączdrugiejstrony-udzielonąpomocgwarantującąminimumegzystencji
uznaćmożnazachroniącąmajątekicielesnąnienaruszalnośćpozostałychczłon-
kówspołeczeństwapremięwypłacanąosobombiedniejszymzaznoszenierela-
tywniegorszejsytuacji(Ruckdäschel2000;Pies1998)35.Nawetosobynieposia-
dającewłasnegomajątkuidochodów,próbujączmienićsystem,musząsięwtedy
liczyćzponiesieniemkosztuwpostaciutratyistniejącychgwarancjibezpieczeń-
stwa,atymsamymzograniczeniemwłasnegodobrobytu.
1.3.2.Wolność
nWszyscyludzierodząsięwolniirównipodwzględemswejgodnościiswych
praw”-czytamywartykulepierwszymKartyPrawCzłowieka.nLudziezosta-
listworzenidowolności;powołani,bywsposóbwolnywybieraćto,codobre”
-piszezkoleiM.Wojciechowski(2008:24).Wolnośćjestnaturalnymprawem
człowieka,aniejedynieowocemwolispołeczeństwaczypaństwa.Jestwrodzo-
cechąkażdejistotyludzkiejwarunkującąwykorzystanieludzkichzdolności
dopodejmowaniaracjonalnychdziałań.Dlawieluwybitnychmyślicieliieko-
nomistów,takichjakA.Smith,F.A.vonHayekczyM.Friedman,konstytuują-
caczłowieczeństwowolnośćstanowirównieżfundament,naktórymbudowane
systemyspołeczno-ekonomiczne.Dlategojejzachowaniuwstrukturzecelów
społeczeństwaotwartegonależyprzyznaćmiejsceszczególne.
34AlejużArystoteleswbiedziedostrzegaprzyczynęniepokojówiprzestępstw.Gwarancjazaspo-
kojeniaegzystencjalnychpotrzebludzkichchronisystemspołecznyiekonomicznyprzedrewoltątych
grupspołecznych,którychfizyczna(ispołeczna)egzystencjawprzypadkubrakutakiegozabezpieczenia
byłabyzagrożona(Aristoteles2006).
35Jedynieosobykierującesięzazdrościąmogąodczuwaćzadowoleniezpogorszeniasięsytuacji
innychludzi(Petersen1993b).