Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
NormatywneimetodologicznezałożeniakoncepcjiSMSM
wersją,zob.Daumann1993)niewymagaonbezwzględnegopodporządkowania
instytucjispołecznychinteresowijednostki.Nienegujerównież,żepojedynczy
człowiekwokreślonymzakresiekształtowanyjestprzezspołeczeństwoijegoin-
stytucje(Kirsch2004).Zasadymetodologicznegoindywidualizmuwskazująra-
czejnato,njakiegorodzajuhipotezyiteorie,zapomocąktórychchcemywy-
jaśnić,codziejesięwspołeczeństwie”(Vanberg1972:141).Traktującczłowieka
podmiotowo,metodologicznyindywidualizm,zaKantem,poszukujeuzasadnie-
niacelówspołecznychwcelachjednostki32,któranaswojejdrodzespotykaprze-
cieżnieabstrakcyjnąkonstrukcjęspołeczeństwa,aleinnejednostkitworząceje
razemznią.Sposobyiefektydziałaniagrupspołecznychpostrzegapoprostu
przezpryzmatjednostekkonstytuującychspołeczeństwo(Wilkin2005b).
1.3.STRUKTURANADRZĘDNYCHCELÓW
SPOŁECZEŃSTWAOTWARTEGO
Zasadniczeznaczeniewkonstrukcjiwszelkichsystemównarzędziprzypa-
daokreśleniupodstawowychipośrednichcelów,jakiezamierzasięosiągnąćza
ichpomocą.Wybórcelówzawszestanowidecyzjęnormatywną.Przyjętymda-
lejmodelemspołeczeństwadecydującymorodzajuwybranychcelów,alerów-
nieżosposobiedokonywaniaichwyborów,jestmodelspołeczeństwaotwartego
zaprezentowanyprzezangielskiegofilozofaK.Poppera.Otwartemuspołeczeń-
stwuPopper(1945/2003)przypisujezdolnośćdociągłegouzasadnianiaobranych
przezsiebiewartościicelów.WkonstrukcjicelówPopperodwołujesiędozasad
metodologicznegoindywidualizmu.Celespołecznewyprowadzonezostajątak-
żeituzcelówjednostektworzącychspołeczeństwo.Decyzjanakorzyśćwybo-
rumodeluspołeczeństwaotwartegojakopunktuwyjściawkonstruowaniusyste-
mucelówdlanarzędzifinansowaniaopiekizdrowotnejpodyktowanajestrównież
względamipragmatycznymi.Skorocelespołeczeństwawyprowadzonezostają
bezpośredniozcelówjednostek,niemożnaaprioridoszukiwaćsięjakichśza-
sadniczychsprzecznościmiędzyobomapoziomamicelów.Celamispołeczeństwa
otwartegomogąstaćsiębowiemjedynietakie,którestanowiąrównieżcelejed-
nostekjekonstytuujących.DotakichnadrzędnychcelówH.G.Petersen(1993b)
zaliczaomówionedokładniejwpunktach1.3.1-1.3.4pokój,wolność,dobrobyt
isprawiedliwość(ryc.1.1)33.
32Cooczywiściewywołujekrytykęm.in.zestronypowołującychsięnapismaPlatona,Rousseau
iHeglazwolennikówortodoksyjnegokolektywizmudostrzegającychwspołecznychinstytucjachzja-
wiskaniezależneodjednostekirządzącesięwłasnymiprawami(Durkheim1895/1976;Ritsert1976)
istawiającychdobrowspólneprzedkorzyściąindywidualną.
33PodobnykatalogproponująP.BernholziF.Breyer(1994),zjednakróżnicą,żemiejscepokoju
zajmujebezpieczeństwo,amiejscedobrobytu-szerokieipoprawiającesięzaopatrzeniewdobraiusługi.