Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Galerianadrealistów
23
Ograniczenierozważańdotyczącycheksperymentówjęzykowychdo
analizyutworównadrealistów–przedstawicieliróżnychkrajówświatabyło-
byswoistymgodzeniemwteoretycznezałożeniaruchu.Nadrealiściniechcie-
libyćklasyfikowani,szeregowani,wyliczani,porównywaniiilekroćkrytyka
literackaczyniłato,czulisiębardzodotknięci.Podcienkąwarstwąbuń-
czucznościinieustannąwoląatakowania,choćbyautorytetówkościelnych,
uniwersyteckich,kryłsiędławiącylękprzedutratąpozornienieograniczonej
wolnościsłowa,zbytbeztroskowykorzystywanejprzezugrupowanie.
Nadrealiściformułowaliabsurdalne,pustetreściowolistyiodezwydo
rektorówówczesnychuniwersytetóweuropejskich,domagającsięszacunku
dlasurrealistycznegosłowapoetyckiego,obrażając,aczasempodważającna-
wetdorobeknaukowydanejuczelni.Listyotwarte,adresowanedokościel-
nychhierarchów,wyszydzałyistotęKościołajakoinstytucjiigodziływuczu-
ciareligijnewiernych.Podobnytrendpojawiłsięwnadrealistycznym
malarstwiefrancuskim(twórcywywodzącysięzinnychkrajów,reprezentu-
jącyinnewartości,nieodważylisięraczejnapublicznedemonstrowaniepo-
dobnychpostaw).Nadrealizm,powstałyrównieżjakoreakcjanawojennąka-
tastrofę,corazbardziejpogrążałsięwautodestrukcji,czegodoszukiwaćsię
należyprzedewszystkimwsferzeobrazu–odfilmu,poprzezfotografikę,
akończącnacollage,ach,ready-madesiperformances.Wpopularnymwla-
tach20.czasopiśmie„Révolutionsurréaliste”opublikowanoreprodukcję
obrazuErnstaprzedstawiającąEluarda,Bretonaorazautoradzieła,przypa-
trującychsięMatceBoskiejkarcącejDzieciątkoJezus.Ernstbyłzpocho-
dzeniaNiemcem,naturalizowanymweFrancji,filozofemzwykształceniai,
możnabyrzec,zawodowymwynalazcąnajistotniejszychtechnologiinadrea-
listycznych,takichjakwspomnianyjużcollage,frottageigrattage.
Galerianadrealistów
Porazpierwszysłowo„surréaliste”pojawiłosięjakopodtytułsztukiApolli-
naire,aLesMamellesdeTirésias.Guillelmus-Apollinaris-Albertus,synFrance-
scoFlugid,Aspermontaiwywodzącejsięzpolskiegoroduszlacheckiego
AngelikideKostrowitzky,fascynowałnadrealistówegzotycznymwichpojęciu
pochodzeniem.Byłobywatelemświata,azarazemswąoryginalnościąprzyku-
wałuwagętych,którzy–choćbywniewielkimstopniu–zadawalisobiepyta-
nie,dotycząceokreślaniamiejscapolskościnaartystycznejmapieświata.
PrzywołaćtunależysłynnyobrazErnsta,przedstawiającytwórcównad-
realizmu,zatytułowanyNaprzyjacielskimspotkaniu(1922):odlewejwdol-
nymrzędzieCrevel(przyfortepianie),ErnstiJeanPaulhansiedzącyna
