Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Z.Kwieciński,B.Śliwerski,Pedagogika.Podręcznikakademicki.T.2,Warszawa2003,ISBN83-01-14133-6,©byWNPWN2005
CzęśćI.Teoriewychowania
•
wyjaśnianieprocesw,zjawiskimechanizmwrozwojuikształtowaniasię
osobowościwychowanka,
•
gromadzenie,sprawdzanieorazsystematyzacjawiedzyotym,jakorganizować
irealizowaćdziałaniawychowawcze,
•
dostarczaniewiedzyosposobachskutecznegodziałaniawychowawczego
wzbogaconeowiedzędotyczącąwarunkwtejskuteczności
24
.
PodstawowymipojęciamitakrozumianejteoriisądlaH.Muszyńskiego
wychowanieisamowychowanie.Przezwychowaniewsensieszerokimautorten
rozumieświadomądziałalnośćjednychosbzmierzającądowywołaniapoprzez
interakcjespołecznetrwałychzmianwosobowościachinnychosb.Wychowanie
właściwenatomiastokreślawąskojakowychowanieukierunkowujące,ktrejest
działaniemzmierzającymdotrwałejmodyfikacji,ukształtowanialubrozwinięcia
wosobowościjednostkidyspozycjiemocjonalno-wolicjonalnych.Samowychowanie
manatomiastcharakterwtrnywobecwychowania,będącjegonastępstwemjako
swoistyrodzajczynnościwychowawczychpodjętychprzezjednostkęwzględem
samejsiebie.„Jednostkastawiasobiesamejteceleizadaniaorazstosujetemetody
pracynadsobąikryteriaocenysiebie,ktrejejwcześniejprzyswojono”
25
.
Ideologicznycharaktertejteoriiwychowaniawynikazfaktuwyraźnego
powiązania,leżącejupodstawjejuzasadnień,teoriidziałańpraktycznychzwybra-
nymsystememwartościzakorzenionychwideologiisocjalistycznej.Powstaławten
sposbprakseologicznateoriawychowaniaideologicznegookreślająca,zapomocą
jakichdziałańmożnawokreślonychwarunkachustrojowychosiągaćpostulowane
celewychowania.ZdaniemH.Muszyńskiego,budowanieprzezniegoprakseologicz-
nejteoriiwychowaniasocjalistycznegobyłowynikiemdokonaniaosobistegowyboru
systemuwartościzawartychwpowyższejideologii.Jaksamotympisał:„Tym
bardziejuważałemzakoniecznewychowywaniemłodychpokoleńwduchuideałw
socjalistycznych,gdyżdostrzegałemwtymdrogę(jedyniemożliwąwtamtych
warunkach)przezwyciężaniapanującegototalitaryzmu”
26
.Takjednakskonstruowa-
nateoriawychowaniastałasię–wświetlejejwspłczesnychanaliz–„technologią”
podporządkowanąpryncypiompolitycznym,awięc„teoriąpotakującą”
27
.
2.2.2.Orientacjanormatywno-filozoficzna
Niecoodmiennymtypemteoriiwychowanianormatywnegosąte,ktrychtwrcy
lokująźrdłaichkonstrukcjiwwybranymprzezsiebiekierunkufilozoficznym.Do
przedstawicieliorientacjinormatywno-filozoficznejmożnazaliczyć:Stefana
24
25
Ibidem,s.17–18.
Ibidem,s.28–29.
26
H.Muszyński,Socjalizacja–personalizacja–wychowanie.W:Wychowanie.Profilaktyka.
Resocjalizacja.Wposzukiwaniudoskonalszychsystemówwskalimakroimikro,J.Sowa,E.Piotrowski,
J.Rejman(red.),cz.1Wychowanieiopieka,Rzeszw2003,s.151.
27
Za:S.Palka,Wizjebadańpedagogicznych,„RuchPedagogiczny”1984,nr5–6,s.22.