Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZPRZESTRZENIANIESIĘISLAMU
ŚmierćMahometazakończyłapierwszyetapformowaniasię
gminymuzułmańskiejizapoczątkowałapowstaniepaństwaislamu:
kalifaturozumianegojakodziedzictwoinastępstwopoProroku.
Równieważnedlaprzyszłegokształtuislamubyłowyjściewświat
Arabów,awięczarazempierwszychmuzułmanów.Naskutektego
wyjściadoszłodorozprzestrzenieniasięislamupoczątkowonatereny
otaczającePółwysepArabski,apóźniejnacałyniemalświat.
Przyczyntegowyjściawświatbyłowiele,szczególnejednak
znaczeniemiałsplotwieluinnych,częstoprzypadkowychczynników.
Głównąprzyczynąbyłatradycja.Odnajdawniejszychczasów
wśródmieszkańcówpustyńPółwyspuArabskiegoistniałatendencja
doekspansjinazewnętrzkumiejscom,gdziewarunkiżyciabyły
dogodniejszedlaludzi.Taksiędziałoodtysiącleci,iekspansja
ArabówwVIIwiekubyłajedyniekontynuacjąodwiecznegoparcia
nazewnątrz.Tejtendencjisprzyjałsposóbżyciabeduinów,
polegającynanieustannejwalceiekspansjikoszteminnych.Byłto
elementideologiiplemiennej,wyrażającejsięwobyczajuḡazwu:
przeżycieprzezregularneatakowanieniesprzymierzonychludzi
igrup,anastępniegrabieżichwłasności.
Wislamieplemiennatradycjaḡazwuprzekształciłasięwnowe,już
muzułmańskiezasadyregulowaneprawem:ogólną,zwanąǧihād,
orazszczegółowąokreślanąmianemqitāl.Miałyonedecydujące
znaczeniedlautrzymaniairozwinięciaekspansywnościArabów.
Stanowią
adaptację
i
rozwinięcie
prostej
idei
plemiennej
ekspansywnościiprzystosowaniejejdonowychpotrzeb.Wten
sposóbnietylkopodtrzymywanoduchaekspansji,alerównież
zapobieganorozpadowispołecznościmuzułmańskiejwwyniku
wewnętrznychniesnasekiwojenmiędzyplemiennych.Wprawdzie
sporymiędzyplemionaminigdynieustały,aleichsiłazostała
znacznieosłabiona.
Wnajwcześniejszymislamieǧihādbyłpojęciembardzoogólnym
oznaczającymwszelkieformypodejmowaniatrudówdlaosiągnięcia
jakiegoścelu.Jegoszczególnymwypadkiemjest
qitāl,czyliwalka,
biciesię,dążeniedopokonanianieprzyjacielabronią.Qitāl
